Saskatchewan Eyaleti
Batıda Alberta ve
doğuda Manitoba’nın çevrelediği Saskatchewan Eyaleti Kanada’nın 1.053.960 (2011 Nisan ayı itibariyle) nüfuslu bir
eyaletidir. Nüfusun büyük çoğunluğunun Saskatoon şehrinde yaşadığı Eyalet’in
başkenti Regina’dır. Diğer önemli şehirleri Prince Albert, Moose Jaw, Yorkton,
Swift Current ve North Battleford olarak sayılabilir.
İsmini Cree
dilinde hızlı akan nehir anlamına
gelen Saskatchewan Nehri’nden alan Eyalet’te yazları oldukça sıcak geçerken
kışlarda oldukça serttir. Oldukça fazla Alman kökenli etnik guruba sahip olan
Eyalet’te ayrıca İngiliz, İrlanda, Ukrayna, Fransız, Yerliler, Norveçli ve
Polonya kökenli Kanada’lılar yaşamaktadır. Kanada’nın beklide sınırları göl ve
nehir gibi coğrafi özelliklerinden oluşmayan ve şekli ikizkenar bir yamuğa
benzeyen tek Eyaletidir.
“Kanada’nın yükselen yeni yıldızı” sayılan Saskatchewan ekonomisi ve nüfusu ülkedeki en hızlı büyüyen
eyaletlerdendir. Ekonomisi genelde tarım, inşaat, ormancılık, balıkçılık ve
avcılık üzerine olan Eyalet’te madencilik, mineral sektörü, petrol ve gaz
üretim sektörleri de oldukça önemli bir yere sahiptir.
Saskatchewan Göçmenlik Aday Programı, SINP ( Saskatchewan Immigrant Nominee Program)
Kanada Federal
göçmenlik programlarına bir alternatif olan eyalet aday programlarından birisi
olan Saskatchewan Göçmenlik Aday Programı, SINP, Kanada’ya yerleşmek
isteyenlere alternatif göçmenlik şansı sunmaktadır. Saskatchewan’ı bundan sonra
yaşayacak yeni evi olarak hedefleyen adayların program koşullarını taşımaları
gerekmektedir. Bu makalemizde Saskatchewan eyaleti aday programını
inceleyeceğiz.
Eyalet aday
programları kendine özgü seçim kriterleri olan ve eyaletin uygun olan kişiyi
aday göstermesi ile başlar. Aday gösterilmesinden sonra başvuran kişi
başvurularının güvenlik ve sağlık kısmı olan federal düzeyde işlemlerini
yaptırır. Anlaşılacağı üzere diğer tüm eyalet aday programlarında olduğu gibi
SINP’de iki aşamalı bir süreçtir. Bu süreçlerde birçok form eksiksiz olarak
doldurulmalı ve birçok belge de başvuruda sunulmalıdır.
Saskatchewan Göçmenlik Aday Programının Avantajları
Kanada’ya birçok
göçmenlik başvurusu yoluyla gidilebiliyor. Kişilerin bir programdan başvurup
başvuramayacağını başvuracağı göçmenlik programının kuralları belirliyor.
Federal düzeydeki göçmenlik başvurularının yanında eyalet aday programları da
hem hızlı hem de güvenli bir göçmenlik alternatifi oluyor.
Ulusal Meslek Sınıflandırması (NOC)
Kanada’da tüm
meslek sınıflarının listelendiği NOC (National
Occupational Classification), Kanada’daki meslekler hakkında en gerçek ve
en doğru bilgi veren ve Kanada İnsan Kaynakları ve Becerileri Geliştirme Departmanı
(HRSDC) tarafından düzenlenen bir
kaynaktır. Buradaki sınıflama da her meslek grubu belli bir sıralamaya tabi
tutulmuştur. Kanada göçmenlik programlarının çoğunda buradaki sınıflamalara
atıf yapılmaktadır. Birçok Kanada göçmenlik başvurularında adaydan “0, A ve B
grubu” mesleklerden iş tecrübesi
Ulusal Meslek
Sınıflandırması’nda (NOC) listesinde;
A sınıfı
üniversite mezuniyeti gerektiren meslekleri (muhasebeci,
diş doktoru, avukat, öğretmenler vs.),
B sınıfı ustalık
/ yüksekokul mezuniyeti gerektiren meslekleri (şef, aşçı, teknisyen, ofis veya idari personel, marangoz vs) gibi
meslekleri,
0 ise her iş
sektöründeki idareci / müdür düzeyindeki meslekleri ifade eder.
SINP Göçmenlik Programının Kategorileri
Saskatchewan
eyalet aday programında başvuru yapılabilecek birçok alt kategori mevcuttur.
Adaylar kategorilerde belirtilen kıstaslara uygun olduğu sınıftan başvurularını
yapabilirler.
Nitelikli
elemanlar, aile üyesi sponsorluğu, turizm sektörü çalışanları, girişimciler,
bilim ve teknoloji profesyonelleri, öğrenciler, tır şoförleri, sağlık
çalışanları ve çiftlik işletmecilerinden oluşan bu alt kategorileri ve
başvuracak adaylardan istenen kriterleri tek tek inceleyelim.
1-Nitelikli Elemanlar
Bu alt grupta
Saskatchewan’da bir işveren den iş teklifi almış nitelikli elemanlar,
profesyoneller veya idareciler göçmenlik başvurularını yapabilirler. Nitelikli
Elemanlar/Profesyoneller ve Eyalet içi Çalışma İzni olarak ikiye ayrılır.
Kanada dışında
yaşayan ya da Kanada içinde resmi statüde bulunanlar (iltica etmemiş olanlar) ve Saskatchewan Eyaletinde bir işverenden
NOC A, B veya 0 sınıflarında meslek sahipleri başvurularını yapabilirler.
Ayrıca
Saskatchewan’da geçici çalışma müsaadesi (temporary
work permit) ile NOC sisteminde A ve B sınıfı mesleklerinde en az 6 ay
yabancı işçi statüsünde çalışmış ve iltica etmemiş olan adaylar da olup resmi
statüde bulunan kişiler de bu alt kategoriden başvurularını yapabilirler.
2-Aile Üyeleri
Bu kategori iş
tecrübesi ve eğitimi olan ve aynı zamanda Saskatchewan’da yaşayan akrabaları
bulunan kişilerin Eyalete gelebilmesi için tasarlanmıştır.
Başvuran kişinin
akrabası Saskatchewan Eyaleti’nde en az 1 yıldır yaşıyor olmalı ve Eyalete
gelecek olan akrabalarına gerekli desteği sağlamaları gerekiyor.
1 Ocak 2011’den
beri SINP Aile Üyesi kategorisinden başvurmak isteyen adaylar Saskatchewan’a
geldiklerinde kendilerine maddi olarak bakabilecek durumda olduklarını
kanıtlamak zorundalar. Bu zorunluluğu başvuranın kendisi için göstereceği
10.000 dolar ve her bir aile üyesi için göstereceği 2.000 dolar maddi kaynağın
ispatı ile ya da Eyalette kendisine iş vermek üzere işverenin olduğu ve
işverenin kendisine iş teklifi yapmış olduğunu kanıtlayarak yerine getirebilir.
Toparlarsak SINP
Aile Üyesi kategorisinden SINP’e başvuracak adayların,
-18-48 yaş
arasında olması,
-Saskatchewan’da
yaşayan akrabalarından aldıkları destek sözü yazısı sahibi olması,
-Lise sonrası en
az bir yıllık çıraklık eğitimi, okul okumuş ve diploma/sertifika veya lisans
derecesi olması,
-Mesleğinde en az
1 yıllık iş tecrübesi olması,
-İngilizce dil
düzeyi Saskatchewan’da çalışmasına yetecek düzeyde olması,
-Saskatchewan’dan
bir işverenden tam zamanlı iş teklifinin olması ya da Saskatchewan’da yaşama ve
çalışma niyetinde olması ve iş bulana kadar belli miktarda (10,000 dolar başvuran ve her bir bakmakya yükümlü olduğu kişiler (eş
ve çocuklar) için de 2.000 dolar) parasının olması gerekmektedir.
3-Girişimciler
SINP Girişimciler
Programı Saskatchewan’da iş kurmak, bir işletmeye ortak olmak veya bir
işletmeyi satın alarak Eyalete kalıcı olarak yerleşmeyi amaç edinenlere
göçmenlik fırsatı vermektedir.
Bu klasmandan
başvuru yapmak isteyen adayların SINP Girişimci Kategorisinde dört kritere
sahip olması gerekmektedir.
Aday Gösterilme Kriteri
En az 300.000
Kanada dolarından oluşan bir net varlığın ispatı,
Sahip olunan net
varlığın yasal yollarla elde edinilmesi,
3 yıllık bir
girişimcilik veya ilgili bir sektörde idarecilik tecrübesi,
Saskatchewan
Eyaletinde hem yaşama hem de yatırım yapma niyetinin olması gerekmektedir.
Eğer yukarıdaki
kriterleri taşıyorsanız bu klasmandan kabul edilmeniz için aşağıdaki gereklilikleri
de yerine getirmek zorundasınız.
1. Saskatchewan
Eyaletinde an az 150.000 Kanada doları aktif yatırım yapmalısınız. Eğer bir
firmanın hisselerinin 3’te birinden daha azına sahipseniz toplam yatırımınız en
az 1 milyon Kanada doları olmalıdır.
2. İşinizin
idaresiyle aktif olarak ilgilenmelisiniz.
3. İlk onayı
aldıktan sonra Saskatchewan Eyaletinde iş kurmada ciddi olduğunuzu kanıtlamak
için 75.000 dolar “iyi niyet” depozitosu yatırmalısınız. Belli şartları yerine
getirdiğinizde bu para size iade edilecektir.
SINP-Girişimcilik
kategorisinde birebir görüşme gerekmeyebilir. Fakat bazı başvuranlar kriterlere
uygunluğunun kontrol edilmesi açısından görüşmeye çağrılabilirler. SINP’den
Girişimci aday olarak gelmek isteyenlerin daimi ikamet belge başvuruları CIC
tarafından sonlandırılmaktadır. Adayların sağlık ve güvenlik
değerlendirilmeleri yine CIC’nin sorumluluğundadır.
Girişimci veya
çiftçi kategorilerinden aday gösterilen başvuru sahipleri Eyalete
vardıklarından 30 gün içinde SINP ofisinde görüşme yapmak zorundadırlar.
4-Öğrenciler
Üniversite veya
yüksekokul (college) programları
bitiren öğrenciler veya Master veya Doktora yapan öğrenciler SINP’den göçmenlik
müracaatında bulunabilirler.
Mezuniyet-sonrası Çalışma İzni (Post-Graduation Work
Permit, PGWP) Olanlar
Eğitimlerini
bitirdikten sonra mezuniyet-sonrası çalışma izni (PGWP) olan sahibi olarak SINP’den göçmenlik başvurusu yapmak
isteyen adayların;
1-Kanada içinde
ruhsatlı bir eğitim kurumundan tam zamanlı ve en az bir akademik yıldan (sekiz ay) oluşan eğitimlerini bitirerek
karşılığında sertifika, diploma ya da lisans derecesi almış olmaları,
2-Saskatchewan’da
en az altı ay (960 saat) ücret
karşılığında çalışmış olmaları (Öğrencilerin
Saskatchewan’da kampüs içi, kampüs dışı, co-op esnasında yapılan iş tecrübeleri
eğitim kurumu tarafından belgelendirilirse kabul edilmektedir)
3-Kanada
Yurttaşlık ve Göçmenlik Bakanlığından, (CIC), mezuniyet sonrası çalışma izninin
(post-graduation work permit) alınmış olması,
4-Saskatchewan’daki
bir işverenden süresiz ve tam zamanlı bir iş teklifinin olması gerekmektedir. (İş teklifinin alınan eğitimle paralel bir
sektörde olması gerekmez)
Master ve Doktora Öğrencileri
Master ve Doktora
eğitimlerini alarak SINP’den göçmenlik başvurusu yapmak isteyen adayların;
1-Saskatchewan
Üniversitesi veya Regina Üniversitesinde en az bir yıllık eğitim alarak Master
ve/veya Doktora programı gerekliliklerini yerine getirmesi,
2-Master ve/veya
Doktora programının bitirilmesinden sonra adayların başvuruların en az 2 yıl
içinde yapıyor olması (Kanada dışında da
başvurular yapılabilir),
3-Adayın
Saskatchewan Eyaletinde yaşamak istemesi ve Saskachewan’a yerleşebileceğini ve
çalışma şansının olduğunu kanıtlaması gerekmektedir. Aday,
Eyalette aldığı
eğitim alanında en az 6 ay çalışmış olması VEYA
Eyalette aldığı
eğitim alanında çalışıyor olması, VEYA
Eyaletten altı
aydan uzun tam zamanlı bir iş teklifi alması, VEYA
adayın eşinin
Saskatchewan’da çalışıyor olması, VEYA
en az kendisi
için 10.000 ve her bir diğer aile üyesi için 2.000 dolar parası olduğunu
kanıtlaması
ile
Saskatchewan’a yerleşebileceğini ve çalışma şansının olduğunu ispat edebilir.
5-Tır Şoförleri
Saskatchewan’daki
TIR taşımacılığı yapan firmalar SINP Tır Şoförleri Projesi ile Eyalete
ihtiyacını hissettikleri en az lise mezunu ya da meslek eğitimi almış şoförleri
yurtdışından getirme olanağı bulmaktadır.
Geçici Yabancı
İşçi politikasına uygun olarak Saskatchewan’a şoför getirilmesi projesi
Saskatchewan Nakliye Derneği, Servis Kanada (SC) ve Kanada Yurttaşlık ve
Göçmenlik Bakanlığı (CIC) tarafından geliştirildi,
TIR şoförleri
önce Saskatchewan’da bir nakliye firmasında çalışma iznine sahip geçici işçi
olarak en az 6 ay çalışmalıdır. Bu süre sonunda çalıştıkları nakliye firması
onların TIR şoförü olarak kendi firmaları için sürekli çalışmalarını isterlerse
tır şoförü göçmenlik müracaatını SINP Tır Şoförleri klasmanında yapabilir.Bu
klasmandan başvuracak adayların;
-Saskatchewan’da
bir TIR nakliye firmasında en az 6 ay çalışmış olması,
-Saskatchewan’da
1A ehliyete sahip olması,
-İş ruhsatı olan bir
TIR nakliye firmasından tam zamanlı ve süresiz iş teklifi almış olması
gerekmektedir.
6-Turizm Sektörü Pilot Projesi
SINP altında bir
pilot projesi olarak test edilen Turizm Sektörü Pilot Projesinde Saskatchewan’da
-Gıda/içecek
servis elemanları (Food/Beverage Server NOC
6453),
-Aşçı
yardımcıları veya mutfakta çalışanlar (Food
Counter Atttendant/Kitchen Helper NOC 6641),
-Oda Servisi/temizlik
(Housekeeping/Cleaning Staff NOC 6661)
işlerinde geçici izin ile en az 6 ay çalışanlar başvurularını yapabilirler.
Daha önceki bir
çok kategoride olduğu gibi bu sınıftan başvurmak isteyen adayların Saskatchewan’da
geçici işçi olarak en az 6 ay çalışmış olmaları ve daha sonra ruhsatlı bir
işyerinden full time iş teklifi almaları gerekmektedir. Ayrıca adayların en az
lise dengi bir okulu bitirmiş olmaları Saskatchewan’da kendilerine çalışmak
için yetecek kadar İngilizce dil bilgisine sahip olmaları ve yukarıda NOC
kodları verilen işlerde en az 6 aylık tecrübeleri olmaları gerekmektedir.
7-Sağlık Çalışanları
Saskatchewan
Eyalet Aday Programı (SINP) çerçevesinde göçmenlik başvurusu yapmak isteyen
sağlık çalışanları Saskatchewan’da geçici işçi olarak en az altı ay doktor,
hemşire veya diğer bir sağlık sektörü kariyerinde çalışıyor olmalıdır.
Eğer Saskatchewan’da
çalışmıyor iseniz Saskatchewan’da kariyerinizle ilgili olarak uygun kuruma
başvurarak Saskatchewan’da mesleğinizi yapabilmek için başka ne tür eğitimler,
sınavlar ve/veya sertifikasyonlara ihtiyacınız olduğunu öğrenebilirsiniz.
SINP Sağlık Çalışanları Kategorisi 3 ayrı alt
kısımdan oluşur. Doktorlar, hemşirleler ve diğer sağlık sektörü meslekleri.
Saskatchewan Göçmenlik Aday Programı (SINP) altında Saskatchewan eğitim ve profesyonel sertifikasyonları uygun olan doktorlar,
hemşireler ve diğer sağlık sektörü profesyonelleri adaylarını kendi eyaletinde
çalışabilmeleri için aday gösterebilir.
Adayların
Saskatchewan’da kendi mesleklerinde en az 6 ay çalışıyor olmaları ve çalışmakta
oldukları sağlık kurumundan full time iş teklifi almaları ve/veya Saskatchewan’da
doktorluk/hemşirelik/sağlık personeli olarak çalışabilmeleri için kendilerine ilgili
tıp otoriteleri tarafından izin verilmeleri gerekmektedir.
8-Çiftlik Sahipleri / İşletmecileri
Çiftçilik
tecrübesi ve bu sektörde çiftlik satın almaya ve bir çiftliği idare edecek
miktarda parası olanlara özel olarak tasarlanmış olan bu kategoride adaydan;
1-Belgelerle
ispat edilebilecek 500.000 Kanada doları net varlığının olması,
2-Eyaletle Performans
Anlaşması imzalaması ve Saskatchewan’da bir çiftlik işi satın alması ve 75.000
Kanada doları “iyi niyet” depozitosunu Eyalet’e yatırması,
3-Saskatchewan
Eyaletine ön ziyaret yapması (5 iş
gününden az olmamak kaydıyla) ve SINP lokal ofisinde SINP temsilcisiyle
görüşmesi,
4-Adayın iyi bir çiftçilik
bilgisi ve tecrübesinin olması (konu ile
ilgili olarak eğitim, tecrübe, öğretim, finans belgeleri vs gibi bilgi ve belge
sunulması istenecektir) gerekmektedir.
Çiftlik Sahibi ve İşletmecisi Kategorisinde Başvuru
Kriterleri
-%80 oranında
belgelendirilebilir en az 300.000 Kanada dolarından oluşan kişisel net varlık,
-Nakitlerin yasal
belgelerle ispatı,
-40 yaşın altında
olmak,
-En az üç yıl
çiftlik sahibi olmuş, çiftlik yönetiyor ya da çiftçilikle uğraşmış olmak,
-Saskatchewan’da
tarım sektörü şartları ile ilgili araştırma yapmış veya danışmanlık hizmetleri
almış olma ve çiftçilik planı hazırlama gibi şartları yerine getirmiş olma,
-Çiftçiliği hobi
olarak yapmamış olma ve hazırlayacağı çiftçilik iş planında kar elde etmeyi
amaç edinmiş olma (Saskatchewan’da
ruhsatlı bir çiftliğin yıllık beklenen geliri en az 100.000 Kanada dolarıdır)
-Çiftçilik
gelirinizin dışında adayın ya da eşinin bir iş bulacak eğitim ve iş tecrübesine
sahip olması da gerekmektedir.
Aday Gösterilme Şartları
-Aday başvurusunu
yapmadan önce Saskatchewan’a en az beş günlük bir ön ziyaret yapmış olmalı,
-Saskatchewan’da
tarım sektörü koşullarına uygun olarak çiftçilik tecrübesinin olması,
-Adayın minimum
olarak en az 150.000 Kanada dolarını yeni bir çiftlik almak için ya da var olan
bir çiftliğe yatırım yapmak (makine,
toprak alımı vs.) için harcaması,
-Adayın ciddi
niyetini göstermesi açısından Saskatchewan Girişimcilik Fonuna 75.000 Kanada
doları “iyi niyet” depozitosu yatırması (2.500
dolar ön başvuruda ve 72.500 dolar da aday gösterildikten sonra)
gerekmektedir.
Son Söz
Bir çok Eyalet
Aday Programları gibi Saskatchewan Göçmenlik Aday Programı’da (SINP) Eyalette
en az 6 ay çalışmış olan, Eyaletteki bir işverenden somut bir full-time iş
teklifi almış olan, Eyalette ilk yerleşme esnasında kendisine her türlü desteği
vereceğini taahhüt eden bir yakını/akrabası olan kişileri hedef almaktadır.
Kanada’da
herhangi bir Eyalette yaşayan ve geçici çalışma izni ile çalışan kişiler
bulundukları eyaletin göçmenlik aday programını iyice araştırmalılar. İşte
Saskatchewan’da yaşayan/çalışan veya yaşamak isteyen adayların dikkatine
sunduğumuz Saskatchewan Eyalet Aday Programı yazımızın faydalı olmasını
diliyoruz.
Başka bir
yazımızda görüşmek üzere.
Murat Kandemir, (Member
of ICCRC & CMI), 27 Nisan 2012