Kanada İçin Evlilik Başvurularında Yeni Düzenleme

Kanada’da statü kazanmak için yapılan evlilikleri engelleme uğraşısının son adımı Kanada Göçmenlik Bakanlığı’nın (CIC) yayınladığı bir yönetmelikle atıldı. 25 Ekim 2012’den itibaren bazı eşler artık kendisini sponsor eden kişi ile Kanada’da evlilik birliği içinde en az 2 yıl yaşamak zorunda kalacak aksi takdirde ikamet statüsünü kaybedebilecek.

Ülkenin her tarafında sayısız sahte evlilik başvurularıyla uğraştıklarını belirten Göçmenlik Bakanı Jason Kenny evlendiği kişiler tarafından eşi Kanada’da statü kazanır kazanmaz terk edilen kişilerle görüştüklerini ve bu konuda artık bir şey yapılmasının zamanının geldiğine inandıklarını belirtti. Evlilik yoluyla Kanada’ya sponsor edilen kişinin sponsor eşiyle en az 2 yıl birlikte yaşama kuralı ile bu tür kötü niyetlerin önüne geçilmesi hedefleniyor.

Yeni düzenleme eş sponsorluğu başvurusu yapıldığında en az 2 yıllık bir ilişkileri olan ve çocukları olmayan çiftlere uygulanacak. Sponsor başvurusu sonunda Kanada’da şartlı daimi ikamet statüsü alan eş kendisini sponsor eden eşiyle en az 2 yıl birlikte yaşamak zorunda kalacak. Bu 2 yıllık süre içerisinde ilişki bozulursa sponsor edilen kişinin ikamet statüsü iptal edilebilecek.

Birçok sivil toplum kuruluşu karar hakkında bilgilerini kamuoyu ile paylaştı. Karar Göçmenlik Sahtekarlığına Karşı Kanadalılar İnsiyatifi CAIF (Canadians Against Immigration Fraud) Genel Başkanı Sam Benet tarafından övgüyle karşılandı. Başkan Benet, Bakan Kenney’i bu kararından dolayı alkışladıklarını ve büyümekte olan göçmenlik sahtekarlığına karşı savaşın devam etmesi gerektiğini savundu.

Uygulamanın doğru bir adım olduğunu düşünen bir diğer STK olan Kanada Evlilik Sahtekarlığı Mağdurları Derneği (the Canadian Marriage Fraud Victims Society) Başkanı Palwinder Singh Gill konuyla ilgili basın bildirisinde Kanada’nın cömert bir aile sponsorluğu programına sahip olduğunu ve bu programın bir çok kötü niyetli kişilerce kötüye kullanıldığını ve kişilerin sadece göçmenlik statüsü elde edebilmek için masum insanlarla evlendiğini ve statü alır almaz da eşlerini terk ettiklerini ifade etti.

Destekleyenlerin dışında bazı kurum ve kuruluşlar da kararı tenkit etmekte. Özellikle sponsor edilen kişiye verilen 2 yıllık geçici süre içinde kişinin olabilecek aile içi şiddet durumunda hakkını arayamayacağı ve ayrıca bazı sponsorların bu kuralı kötüye kullanacağı endişesi ifade edilmekte.

Uygulama aile içi şiddet görenleri kapsam dışında tutuyor. Sponsor eden kişinin eşine karşı uyguladığı şiddet veya eşine karşı ihmal gibi unsurların varlığı olması halinde şartlı madde geçerliğini yitirecek.  Ayrıca şiddet ve ihmalin aile ile birlikte yaşayıp yaşamadığına bakılmaksızın sadece sponsordan değil de sponsorun yakınlarından gelmesi halinde de göz önüne alınacak. Geçici şart sponsorun ölümüyle de ortadan kalkacak.

Yeni düzenleme 25 Ekim 2012 ve sonrası için iki yıl veya daha az süreli ilişki içerisinde bulunan ve çocuksuz olan tüm evlilerin sponsorluk başvurularında uygulanacak. 2 yıllık birlikte yaşama kuralının dışında geçici ikamet statüsü (conditional permanent residence) normal daimi ikamet statüsünden (permanent residence) farklı olmayacak.

Bu değişiklik ile Kanada göçmenlik politikası aile sponsorluğu konusunda evliliklerde benzer geçici ikamet statüsü veren Avustralya, Birleşik Devletler ve Birleşik Krallık gibi ülkelerin göçmenlik politikası ile benzer hale gelmiş oldu.

Bundan sonraki evlilik başvurularında şartlı ikamet statüsü verilmesi ile Kanada’nın bazı art niyetli kişilerce “kolay hedef” olarak görülme anlayışının yıkılması amaçlanıyor.

Bilindiği gibi daha önce 2012 yılının Mart ayında özel bir uygulama yürürlüğe girmiş ve sponsor olan kişilere eşlerinin daimi ikamet statüsü almalarından sonra 5 yıl süreyle başka birisine sponsor olma yasağı getirilmişti.  

Murat Kandemir, (RCIC) 5 Kasım 2012