Evet
artik resmi bilgi. Kanada’ya yapılan her dört vize başvurusundan birisi ret.
Küreselleşme
bir taraftan daha fazla insanın istediği yere seyahat etmesi anlamına gelse de
Kanada’ya ulaşmak artık eskisinden daha zor olmaya başladı. Hatta bir lüks
haline geldi.
8
Temmuz 2018 tarihinde Geoffrey York ve Michelle Zilio imzalarıyla Globe and
Mail gazetesinde çıkan bir haberde Kanada’ya yapılan ziyaretçi ve öğrenci vize
retlerinin oranının gittikçe arttığı haberi yer aldı.
Kapılarının
tüm dünyaya açık olmasıyla iftihar eden Kanada son zamanlarda kendini
yabancıların vize başvurularını geçmişe oranla daha fazla rededer buldu.
Sadece
geçen sene Kanada yaklaşık 600.000 kişinin turist, öğrenci ve kısa ziyaret için
yapıtığı vize başvurularını redetti. Globe and Mail gazetesinin elde ettiği
bilgiye göre ret rakamları 2012 yılına göre ikiye katlandı.
Vize
başvuruları dünyadaki Kanada elçiliklerinde vize görevlileri tarafından
veriliyor ve retlerde başvuru sahiplerine standart bir ret mektubu gönderilmek
dışında fazla açıklama yapılmıyor.
Başvuru
sayısının artması biraz da küreselleşmenin sonucu. Artık insanlar eskiye göre
daha fazla mobilite istiyorlar ve bu da başvuru sayısını her geçen gün daha da
arttırıyor. Başvuru sayısı arttıkça Kanada’ya giriş yapmak daha da zorlaşıyor.
2012
yılında öğrenci başvuruları hariç vize retleri toplam başvuruların yüzde 18’ini
oluşturdu. Geçen sene ise ret oranı yüzde 26’ya yükseldi. Bu senenin ilk üç ayında
ret oranları yüzde 30’a çıktı. Yine benzer şekilde öğrenci vize retleri de
yükseldi. 2012’de yüzde 26 olan vize ret oranı geçen sene yüzde 33’e çıktı.
The
Globe and Mail’in Kanada göçmenlik bakanlığından elde ettiği istatistiklere
bakıldığında vize retlerinin en yüksek olduğu bölgelerin Afrika ve Ortadoğu
ülkeleri olduğu ortaya çıktı. Son iki yıldır Kanada Somali, Yemen, Suriye ve
Afganistan’dan yapılan ziyaretçi başvurularının yüzde 75’inden fazlasını
redetti.
Vize
ret oranları diğer ülkelerde de yükseldi.
Üniversitelerden
ya da resmi kurumlardan davetiyesi olanlar bile kolayca ret alabiliyor.
Dünya
yıllık seyahat ve turizm araştırması yapan ve vize şartlarına göre dünyada 136
ülkeyi sıralayan Dünya Ekonomik Forum’a göre Kanada vize zorluğu ve şartları
açısından 120 inci sırada değerlendiriliyor.
Vize
süreci Kanada’nın biometrik uygulamasını genişletmesiyle daha da kapsamlı bir
süreç haline gelecek. Kanada 31 Temmuz itibariyle Afrika, Avrupa ve Orta Doğu
ülkelerinden başvuru yapacaklardan parma izi alma uygulaması başlatıyor.
Aynı kural Aralık ayı itibariyle de
Asyalılar ve Latin Amerikalılar için uygulamaya konacak.
Vize
retlerinin en büyük sebebi başvuran kişinin vize memurunu ziyareti sonrasında Kanada’dan
geri döneceğine ikna edememesi oluyor. Bundan başka olarak vize memuru başvuran
kişinin yeterli parasının olmaması ve Kanada ile sağlam bağlantıları olduğu
veya başvurduğu ülkeyle güçlü bağları olmaması gibi nedenlerle de ret
verebiliyor.
Turistlere,
öğrencilere ya da iş adamlarına ret vermenin Kanada için mali kayıp olduğunu söylemeye
gerek yok sanırım. Hem Kanada’daki yüksek okul ve üniversiteler hem de turizm
firmaları Kanada’nın sıkı vize rejiminden muzdarip görünüyor.
Kanada’ya
konferansa çağrılan yabancı profesörler ya da çeşitli spor organizasyonuna
katılmak isteyen yabancı sporcular ret alıyor ve bu durum Kanada’nın ülke imajı
hakkında kötü bir durum yaratıyor.
Son
yıllarda Kanada vize başvurularının çok arttığını da söyleyelim. 2012’de 1.3
milyon olan başvuru sayısı 2017’de 2.3 milyona ulaştı.
Vizesi
kabul edilmeyen kişilere pek fazla açıklama yapılmayan standart ret yazısı
gönderiliyor. Kanada’nın vize başvurusunu ret ettiği kişilere ret konusunda
daha fazla bilgi verilmesi çağrısında bulunuluyor. Vizesi ret edilen kişilerin
tekrar başvuru yapma hakları bulunuyor.
Çeşitli
çevrelerce Kanada’nın bazı ülke vatandaşlarına ayrıcalıklı muamele yaptığı bazı
ülke vatandaşlarına ise daha keyfi ret verdiği suçlamaları yapılıyor. Bunun bir
sebebi de başvuran kişinin ülkesinin ekonomik
ve siyasi istikrar durumunun göz önüne alınması.
Örneğin
ekonomik istikrar durumu kötü olan ve insan hakları ihlallerinin olduğu
Ortadoğu ve Afrika ülkelerinden yapılan başvurularda yüksek ret oranı var.
Ülkenin durumunun göz önüne alınarak ret verilmesi o ülke vatandaşlarının cezalandırıldığı
eleştirileri de yapılıyor.
Murat
Kandemir, 13 Temmuz 2018
