Tarih
Kanada Ulusal Diş Hekimliği Sınavı Kurulu (The National Examining Board of Canada) 1951 yılında on eyalette bulunan diş hekimleri birliklerini profesyonel meslek amacına uygun olmaları konusunda ikna etmeyi başardı. Bu planda ki amacı diş hekimlerinin hizmet etmeyi düşündükleri eyaletlerde meslek standartlarını ve ayrıcalıklarını belirlemekti. Bu çabaların sonucunda 1952 yılında on eyaletteki diş hekimliği birliklerinin de desteğiyle Ulusal Diş Hekimliği Sınavı Kurulu, NDEB kuruldu.
Amacı
Kuruluşun amacı diş hekimliğine giriş şartlarını belirlemek, mesleğin standartlarını saptamak ve profesyonel anlamada meslek yeterlilik şartlarını oluşturmakla birlikte diş hekimliği mesleğini icra edecek olanların meslek sınavlarını yapmak ve profesyonel manada yeterli görünen ve mesleğe giriş sınavını da başarıyla geçen adaylara ruhsatlarını vermek olarak özetlenebilir.
Yapısı
NDEB tamamen bir sivil toplum kuruluşu olarak kurulmuş olup organizasyonun geliri sınava girecek adaylardan alınan sınav ücretlerinden gelmektedir.
NDEB kendi kararlarında özgür bir yapısı olsa da eyaletlerde bulunan diş hekimleri birlikleri kendi bünyelerinde atadıkları bir temsilcisi ile NDEB’de temsil edilirler. Dolayısıyla eyaletteki odalar/birliklerin NDEB’de sektörle ilgili alınan tüm kararlarda katkıları olmaktadır.
Kanada’daki Yabancı Diş Hekimlerinin Meslek Ruhsatı Alma İşlemi
Başka bir ülkede Kanada tarafından akredite olmayan bir diş hekimliği programı bitiren mezunlar Kanada’da Yeterlilik veya Lisans Bitirme Programı (Qualifying or Degree Completion Program) eğitim almak zorundalar ya da NDEB Denklik Prosesini bitirmeleri gerekmektedir. Denklik süreci adayın NDEB’nin yazılı ve uygulamalı sınavlarını (OSCE) başarıyla vermeleriyle bitiyor.
Denklik Alma Süreci
NDEB denklik başvurusu her sene yapılabilir. Başvuru ücreti 500 dolardır. Artık posta ile başvuru kabul edilmemektedir. Adaylar bu süreci internet üzerinden yapmak zorundalar. Aday önce NDEB’deki internet üzerinde kendisini ölçer (Web Based Self Assesment). Kendisini online test eden aday NDEB denklik sürecine başvurabilir. Önce Temel Bilgi Ölçümü (Assessment of Fundamental Knowledge) testine tabi olur. Bu süreçte kayıt ücretini yatırdıktan ve gerekli evrakları verdikten sonra süreç adayın Klinik Becerileri Testiyle (Assessment of Clinical Skills and Assessment of Clinical Judgement) devam eder. Standartlara uygunluğuna kanaat getirilen aday NDEB Sertifikalandırma Sürecine davet edilir. Bundan sonra mesleki standartlara uygun görülmeyen adaydan onaylı bir lisans bitirme programını tamamlaması beklenir. NDEB sertifikalandırma sürecine geçen adaylar ise yazılı ve uygulamalı olan OSCE sınavlarına alınır. Kanada’daki tüm diş doktoru olmak isteyenlerin girmek zorunda olduğu bu sınavlardan geçenler artık belge sahibi olmuş olurlar. Şimdi bu süre zarfında adayın karşılaşacağı testleri inceleyelim.
Online Self-Assessment
Denklik sürecinin ilk ayağını oluşturan bu sınava NDEB web sitesinde bulunan linkin http://www.ndeb.ca/quiz/ tıklanmasıyla ulaşılabiliyor. Ücretsiz olan bu sınav aslında adayın bir sonraki sınav olan Temel Bilgi Ölçümüne hazır olup olmadığının anlaşılmasına yardımcı oluyor. Quiz şeklinde hazırlanan sınav toplam 100 sorudan oluşuyor ve bitirilmesi için 2 saat süre veriliyor. Sınav sonucunda adaya sınav sonucu ve bazı tavsiylere veriliyor.
Assessment of Fundamental Knowledge
Çoktan seçmeli bir sınav şeklindedir. 2 kitapçık ve toplamda 300 sorudan oluşmaktadır. Her bir kitapçık için adaya 3 saat süre verilir. Test sabah ve öğleden sonra uygulanır. 75 ve üstü puan alanlar başarılı sayılırlar. NDEB’in internet sitesinde sınavla ilgili bilgilerin olduğu pdf dosyasına http://www.ndeb.ca/sites/default/files/AssessmentofFundamentalKnowledge2011.pdf linkinden ulaşılabilir.
Bu sınavda adaya anatomi, farmakoloji, orthodontics, bilimsel edebiyat, acil durumlar, enfeksiyon kontrolü, radyoloji ve ağız sağlığı vs. gibi konulardan sorular sorulur. Sınavla ilgili daha detaylı bilgi için test ile ilgili protokolün aday tarafından incelenmesi gerekir.
Bu sınava girebilmek için diş hekimliği yapmak isteyen adayın kayıt ve ücret işlemlerini bitirmesi gerekir.
Assessment of Clinical Skills
İki gün boyunca adayın genel klinik becerilerinin test edildiği bir uygulamadır. Diş doktoru adayı plastik manken üzerinde klinik becerilerini ve bilgisini göstermek zorundadır. Bu sınav hakkında daha fazla bilgi için Assessment of Clinical Skills Protocol belgesi incelenebilir. Linki için http://ndeb-dev.cyansolutions.com/sites/default/files/AssessmentofClinicalSkills2011.pdf
Bu iki günlük testte adaya bir adet hasta manken verilerek, class II amalgam preparation, anterior composite resin preparation, full metal crown preparation, ceramometal (porcelain fused to metal) crown preparation, endodontic access preparation on a molar tooth gibi prosedürlerin manken üzerinde uygulanması istenir.
Assessment of Clinical Judgment
Yazılı olarak uygulanan bu değerlendirme sınavı bir günde yapılmaktadır. Adaya 3 kitapçık verilir ve bu sınavda adaya anatomi, farmakoloji, orthodontics, bilimsel edebiyat, acil durumlar, enfeksiyon kontrolü, radyoloji ve ağız sağlığı vs. gibi konulardan sorular sorulur. Sınavla ilgili daha detaylı bilgi için test ile ilgili protokolün aday tarafından incelenmesi gerekir.
İlk iki kitapçıkta teşhis, tedavi planlaması ve klinik karar verme konularında, diğer kitapçıkta ise radyografik değerlendirme konularından aday profesyonel olarak değerlendirilir.
Yeterlik ve Lisans Tamamlama Programları
Kanada dışında diş hekimliği okuyup mesleğini icra eden adaylar akredite olmuş programları veya Lisans Tamamlama Programlarını bitirerek te Kanada’da NDEB’nin yazılı ve OSCE sınavlarına girmeye hak kazanabilirler.
Eyaletlerde bazı üniversitelerde diş hekimliği yeterlik ve lisans tamamlama programları vardır. Bu programlara başvurmak isteyen adaylar NDEB’nin yukarıda anlattığımız denklik sürecini bitirmek zorundadırlar. Aşağıdaki listelenen üniversitelerin diş hekimliği fakültelerinden yeterlik ve/veya lisans tamamlama programları hakkında bilgi isteyebilirsiniz.
Written Exam (NDEB Yazılı Sınavı)
Her biri 150 sorudan oluşan ve iki kitapçıktan oluşan bir sınavdır. Sabah ve öğleden sonra uygulanır. Hasta sağlık, ağız sağlığı, bilimsel edebiyat, kayıtlar, diş ilaçları, farmakoloji, fizyoloji, radyoloji, anatomi, acil durum, travma, implantlar, diş ağrıları, diş operasyonları ve etik kurallar vs gibi konulardan test edilir.
OSCE Sınavı
OSCE Objective Structured Clinical Examination gün içerisinde sabah ve öğleden sonra uygulanan istasyon tipli bir sınavdır. Her bir istasyonda vaka analizi, dental chart, fotoğraf, radyograf, casts ve model gibi sunulan bilgi ve materyallerle adayın karşılaştırma tarzı sorulara cevap vermesi beklenir. Sorularda sunulan 15’e kadar cevap içinden doğru olan bir cevabın bulunması gerekir.
Bazı istasyonlarda aday kendisine sağlanan bilgiler sonucunda hastaya Kanada’da genel olarak verilen uygun ilaçların yazılması da beklenir. Her bir istasyonda adayın cevap vermek için 5 dakikası vardır. OSCE sınavı ile ilgili olarak NDEB’nin hazırladığı protokol pdf dosyası incelenebilir. Dosya http://www.ndeb.ca/sites/default/files/OSCE-Protocol-2011.pdf adresinden ulaşılabilir. NDEB’nin yazılı ve OSCE sınavını başarıyla geçen adaylar NDEB sertifikası alarak bu süreci bitirmiş olurlar.
Ontario Eyaleti
NDEB’nin yazılı ve OSCE sınavlarını başarıyla veren diş doktoru adayı almış olduğu belge ile Federal düzeyde kabul görmüş olmaktadır. Bundan sonra mesleğini icra etmek istediği eyaletteki diş hekimliği birliğinden belge almak durumundadır.
Ontario Eyaletinde diş hekimliği mesleğinin profesyonel meslek odası Ontario Diş Hekimleri Odası’dır (the Royal College of Dental Surgeons of Ontario). Ontario Eyaletinde diş hekimliği mesleğine girişi, mesleğin eyalet içindeki standartlarını, şikayetlerin ve/veya soruşturmaların yapılması, gerektiğinde disiplin kovuşturmasının yapılması ve mesleğin etik kurallarının oluşturulması bu odanın görevlerinden bazılarıdır.
Ontario Eyaletinde -diğer eyaletlerde de olduğu gibi- diş hekimleri odasından kayıt belgesi alınmadan diş hekimliği yapılamaz. Kanada dışında diş hekimliği okumuş ve mesleği icra etmiş ve Kanada’da da diş hekimi olarak çalışmak isteyen kişiler ya 2 yıllık full-time yeterlik programını bitirecekler ya da yukarıda anlatmaya çalıştığımız NDEB’nin denklik başvurusu sürecini bitireceklerdir.
Yeterlik programları (qualifying programs) ayrıca lisans tamamlama programları (degree completion or advanced standing programs) veya uluslararası diş hekimi programları (Int’l Trained Dentists Program) veya uluslararası diş hekimleri yerleştirme programları (Int’l Dentist Advanced Placement Program) olarak da bilinirler.
8.000 diş hekiminin aktif olarak çalıştığı Ontario Eyaletinde diş hekimliği yapmak isteyen bir adayın bir diş hekimliği programını bitirmiş olması, NDEB’nin sınavlarını başarıyla geçip belge alması, İngilizce/Fransızca dillerinden birini iyi derecede bilmesi, eyaletin diş hekimleri odasının sınavını başarıyla geçmesi, Kanada vatandaşı veya daimi oturum müsaadesi olan bir göçmen olması gerekmektedir.
Tabii ki Ontario Eyaleti Diş Hekimleri Odasının web sitesinden www.rcdso.org adresinden en son bilgiler alınabilir.
Diş hekimliği alma süreci bazı yabancı doktorlar için yıldırıcı ve yorucu görülebilir. Bu süreçte adayın hatırı sayılır bir parayı harcaması gerekecektir. NDEB denklik süreci ortalama 7.000 Kanada doları tutarken, NDEB sınav ücreti 2.000 doların üstündedir. Bunlara meslek odası yıllık aidat da eklendiğinde maddi yatırım daha da belirginleşir.
Ülkeler arası meslek uygulamaları farklılık gösterdiği için bu süreç doğal karşılanmalıdır. Kanada’da uygulanan bir diş hekimliği meslek standardı ve hastalarında ülke şartlarına göre oluşmuş beklentileri vardır. Bu beklentilerin ışığında Kanada’daki yabancı diş doktorlarının Kanada’daki diş doktorları seviyesine getirilmesi ve Kanada’daki diş hekimliği hizmetleri standarlarına uyum süreci normal görülmelidir.
Kanada’ya gitmek isteyen diş hekimlerinin federal ve eyalet düzeyinde karşılaşacağı mesleki adımlar böyle özetlenebilir.
Bu süreci göz önüne alan diş hekimlerine başarılar dilerim.
Murat Kandemir (CMI & ICCRC Üyesi) 10/12/2011
Kanada’da Diş Hekimliği Fakülteleri
British Columbia
The University of British Columbia
Ms. Connie Reynolds, Manager, Student Services
Faculty of Dentistry
The University of British Columbia
278 - 2199 Wesbrook Mall
Vancouver, BC V6T 1Z3
Tel: 604-822-8063
Fax: 604-822-8279
E-mail: fodadms@interchange.ubc.ca
Alberta
University of Alberta
Ms. Melanie Grams, Administrator, Admissions
Department of Dentistry
Room #3028 Dentistry/Pharmacy Ctre (DPC)
University of Alberta
Edmonton, AB T6G 2N8
Tel: 780-492-1319
F ax: 780-492-7536
E-mail: melanie.grams@ualberta.ca
Manitoba
University of Manitoba
Jean Lyon, IDDP Coordinator
Faculty of Dentistry
University of Manitoba
D113 - 780 Bannatyne Avenue
Winnipeg, MB R3E 0W2
Tel: 204-977-5611
Fax: 204-789-3912
E-mail: dent_iddp@umanitoba.ca
Ontario
The University of Western Ontario
Mari Long, Academic Administrative Assistant
The University of Western Ontario
Schulich School of Medicine & Dentistry
Dental Sciences Building Room 1003
London, ON N6A 5C1
Tel: 519-661-2111
Fax: 519-661-3875
E-mail: itd.program@schulich.uwo.ca
The University of Toronto
Mrs. Margaret Edghill, Faculty Registrar
Faculty of Dentistry
The University of Toronto
124 Edward Street
Toronto, ON M5G 1G6
Tel: 416-979-4901-1-4374
Fax: 419-979-4944
E-mail: admissions.dental@utoronto.ca
Quebec
McGill University
Ms. Marie-Claude Loignon, Admissions and Recruitment Officer
Admissions Office
Advanced Standing Program
McGill University
Faculty of Dentistry
3550, University Street, room 203
Montreal, PQ H3A 2A7
Tel: 514-398-7203
Fax: 514-398-7220
E-mail: marie-claude.loignon@mcgill.ca
Université de Montréal
Madame Marie Nadeau, agente d’admission
Service de l'admission et du recrutement
Université de Montréal
Faculté de médecine dentaire
C.P. 6205, succursale Centre-ville
Montréal, PQ H3C 3T5
Tel: 514-343-7076
Fax: 514-343-5788
E-mail: marie.nadeau@umontreal.ca
Nova Scotia
Dalhousie University
Ms. Nancy Webb, Academic Manager
Faculty of Dentistry
Dalhousie University
5981 University Avenue
Halifax, NS B3H 3J5
Tel: 902-494-2824
Fax: 902-494-2527
E-mail: n.webb@dal.ca
Kanada’da Eyaletlerdeki Diş Hekimleri Odaları/Birlikleri
BRITISH COLUMBIA
Ms. Heather MacKay, Registrar
College of Dental Surgeons of British Columbia
1765 West, Suite 500 8th Avenue
Vancouver, BC V6J 5C6
Telephone: 604-736-3621
Fax: 604-734-9448
E-mail: info@cdsbc.org
Internet: www.cdsbc.org
ALBERTA
Dr. G. Thompson, Executive Director & Registrar
Alberta Dental Association & College
8230 - 105 Street, Suite 101
Edmonton, AB T6E 5H9
Telephone: 780-432-1012
Fax: 780-433-4864
E-mail: adaadmin@telusplanet.net
Internet: www.abda.ab.ca
SASKATCHEWAN
Dr. Bernie White, Registrar/CEO
College of Dental Surgeons of Saskatchewan
728 Spadina Crescent East, Suite 202
Saskatoon, SK S7K 4H7
Telephone: 306-244-5072
Fax: 306-244-2476
E-mail: cdss@saskdentists.com
Internet: www.saskdentists.com
MANITOBA
Dr. Marcel Van Woensel, Registrar
Manitoba Dental Association
698 Corydon Avenue, Suite 103
Winnipeg, MB R3M 0X9
Telephone: 204-988-5300
Fax: 204-988-5310
E-mail: office@manitobadentist.ca
Internet: www.manitobadentist.ca
ONTARIO
Mr. Irwin Fefergrad, Registrar
Royal College of Dental Surgeons of Ontario
6 Crescent Road, 5th Floor
Toronto, ON M4W 1T1
Telephone: 416-961-6555
Fax: 416-961-5814
E-mail: info@rcdso.org
Internet: www.rcdso.org
QUEBEC
Mrs. Caroline Daoust, Executive Director & Secretary
L'Ordre des dentistes du Québec
625 boul René-Lévesque O., 15ieme étage
Montréal, QC H3B 1R2
Telephone: 514-875-8511
Toll Free: 1-800-361-4887
Fax: 514-393-9248
E-mail : dirgen@odq.qu.ca
Internet: www.ordredesdentistesduquebec.qc.ca
NEW BRUNSWICK
Mr. Daniel Leger, Registrar
New Brunswick Dental Society
520 King St., HSBC Place, Suite 820
P.O. Box 488, Station A
Fredericton, NB E3B 4Z9
Telephone: 506-452-8575
Fax: 506-452-1872
E-mail: nbds@nb.aibn.com
Internet: www.nbdental.com
PRINCE EDWARD ISLAND
Dr. R.D. Wenn, Registrar
Dental Council of Prince Edward Island
184 Belvedere Avenue
Charlottetown, PE C1A 2Z1
Telephone: 902-892-4470
E-mail: dapei@pei.sympatico.ca
NOVA SCOTIA
Dr. William MacInnis, Registrar
Provincial Dental Board of Nova Scotia
1559 Brunswick Street, Suite 102
Halifax, NS B3J 2G1
Telephone: 902-420-0083
Fax: 902-492-0301
E-mail: info@pdbns.ca
Internet: www.pdbns.ca
NEWFOUNDLAND
Dr. Paul O'Brien, Secretary-Registrar
Newfoundland Dental Board
6th Floor, The Fortis Building
139 Water Street
St. John's, NF A1C 1B2
Telephone: 709-579-2391
Fax: 709-579-2392
E-mail: nldb@nf.aibn.com
NORTHWEST TERRITORIES
Inquiries regarding dental licensure in the Northwest Territories should be addressed to:
Mrs. Jeannette Hall, Registrar
Health Professional Licensing
Department of Health & Social Services
8th Floor Centre Square Tower Box 1320
Yellowknife, NT X1A 2L9
Telephone: 867-920-8058
Fax: 867-873-0484
Website: www.hlthss.gov.nt.ca
E-mail: professional_licensing@gov.nt.ca
YUKON
Inquiries regarding dental licensure in the Yukon should be addressed to:
Ms. Cindy Loverin, Licensing & Intake Officer
Consumer Services C-5
Department of Community Services
P.O. Box 2703
Whitehorse, YT Y1A 2C6
Telephone: 867-667-5111
Fax: 867-667-3609
E-mail: consumer@gov.yk.ca
Makalede Sıklıkla Geçen Terimler
Federal Skilled Worker Category : Federal Nitelikli Eleman Kategorisi
The National Dental Examining Board of Canada (NDEB) : Kanada Ulusal Diş Hekimliği Sınavı Kurulu
Qualifying or Degree Completion Program : Yeterlilik veya Lisans Bitirme Programı
Web Based Self Assessment : Adayın Internet Üzerinde yaptığı şahsi yeterlilik ölçümü
Assessment of Fundamental Knowledge : Temel Bilgi Ölçümü
Assessment of Clinical Skills and Assessment of Clinical Judgement : Adayın Klinik Becerilerinin ve Klinik Muhakemesinin Ölçümü