Sınırdışı Edilmeyi Bekleyen Mültecilere Sosyal Yardım Yok

Kanada’da siyasi sığınma talebi sonrası ilk mahkemelerini kaybeden mültecilerin yasal prosedürleri bitmeden sosyal yardımlarının (welfare ödemesi) kesilmesi tartışma yarattı.

Başkent Ottawa iltica davasını kaybeden mültecilerin hukuki durumunu eyalet yetkililerine bildiriyor ve bu da hukuki yollarını henüz açık olan sığınmacıların aldıkları sosyal yardımların kesilmesine sebep oluyor.

Çeşitli sivil toplum kuruluşları ve bazı sağlık klinikleri özellikle son zamanlarda ilk mahkemesini kaybeden fakat yasal yolları henüz bitirmemiş siyasi sığınmacı adaylarının Kanada Sınır Güvenliği Ofisi, CBSA’nın kendileri için ‘sınırdışı etme belgesi’ düzenlemesiyle nakdi sosyal yardımlarının kesildiğini belirtti.

Ontario Toplum ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı kayıtlarına göre eyalette Nisan 2004 ve Mart 2013 arasında 1.390 kişinin sosyal yardım ödeneği “başarısız siyasi sığınma iltica talebi” sebebiyle kesildi. Sadece bu yılın ilk sekiz ayında devlet yardımını kaybeden kişi sayısı 502.

Devletin bu agresif hareketini eleştirenler devlet yardımları kesilenlerin aldıkları ret kararını yetkili mahkemede temyiz başvurusunda bulunduğu ya da insan hakları temellerinde yeni başvuru yaparak yasal yollardan haklarını aradıklarını belirtilerek ülkede hala resmi olarak bulunan bu kişilerin aldıkları sosyal yardımların kesilmemesi gerektiğini belirtiyorlar.

Anlaşılan o ki federal hükümet siyasi sığınmacıların devlet yardımlarını keserek bu kişilerin maddi güçlerini yok etmek ve ülkeden çıkmalarını kolaylaştırmak amacı taşıyor. Bunun başka açıklaması yok.

Birisinin welfare yardımı alıp almadığı CBSA’nın hukuki alanı veya sorumluluğunda bulunmuyor aslında. Federal hükümet daha önce aldığı radikal bir kararla siyasi sığınmacı adaylarının sağlık harcamalarını karşılamayacağı kararı almış ve tüm ilticacıların sağlık giderlerinin ödendiği olan IFH sağlık kapsamını yürürlükten kaldırmıştı.

Sağlık sigortası olmayan mültecilerin devlet yardımını kesmek onları ülkeden çıkmak zorunda bırakmak değil de nedir?

Ontario Toplum ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı devlet yardımını kesme taraftarı. Bakanlık Kanada’da siyasi sığınma hakkı talep etmiş birisinin yasal statüsünü belirlemek federal hükümetin sorumluluğunda olduğunun bilincinde olarak siyasi sığınma başvurusu reddedilen ve adına federal hükümet tarafından sınır dışı emri (removal order) çıkarılan kişilerin ülkeyi terk etmesi gerektiğine inanıyor ve sosyal yardımlarını derhal keserek oyunu kanunlara göre oynuyor.

Halbuki mahkemesini kaybeden kişinin Kanada’da mülteci olarak tanımlanması yolunda hukuki diğer yolları var. Örneğin sınır dışı öncesi risk ölçümü (PRRA) başvurusu yapıldığında bir kişi teknik olarak sınır dışı edilemiyor.

Devletin maddi yardımlarının kesilmesi zaten zor durumda olan siyasi sığınmacıların hayatlarını daha da zora sokuyor. Maddi olanaksızlıkları gıda bankasından yiyerek ve mülteci barınma evlerinde çok zor koşullarda hayatlarını sürdürmek zorunda. Bu durum özellikle çocuklu anneleri vuruyor. Çocuklarına bakmak zorunda olan ve bu yüzden çalışamayan anneler devlet yardımının da kesilmesiyle çok zor günler geçiriyor.

Geçen sene sosyal yardım ödeneğinin Ontario eyaletine maliyeti 232 milyon doları geçti. Bu paranın 190,5 milyon doları Ontario eyaleti sosyal yardım parası ve 42,1 milyon doları da sakatlık (ODSP) ödemesi olarak gerçekleşti.

Murat Kandemir, Member of ICCRC, 29 Kasım 2013