Gıda Hizmetleri Sektöründe Kanada Geçici İşçi Programının (TFW) Geçici Olarak Kullanılmaması Hakkında Soru ve Cevaplar

Bilindiği gibi Kanada hükümeti gıda hizmetleri sektöründe geçici işçi programının kullanılmasını bir süreliğine durdurdu. Konulan bu moratoryum (geçici olarak askıya alma kararı) sonrasında konuyla ilgili soru ve cevaplar iş ve sosyal gelişim bakanlığı internet adresinde paylaşılmıştır. Paylaşılan soru ve cevapların özeti şöyledir.

1-Hükümet neden böyle bir moratoryuma gerek duymuştur?

Son haftalarda Kanada hükümeti kamuoyunda geçici işçi programının (TFW) kötüye kullanıldığı konusunda yapılan ciddi suçlamaları yakından takip etmiştir. Bu konu derinlemesine araştırılmış ve Kanada’ya getirtilen ve gıda hizmetlerinde çalıştırılan yabancı işçilere verilecek ve çalışma izni başvurularında verilmesi zorunlu olan iş gücü pazarı fikri belgesi (LMO) onaylama işlemi geçici olarak askıya alınmıştır. Suçlamalara maruz kalan ve TFW programını kötüye kullanan işverenler ifşa edilmiş ve kara listeye alınmıştır.  Bakanlık TFW programını gözden geçirmektedir ve ileri bir tarihe kadar da moratoryum devam edecektir.

2-Bu moratoryumdan hangi meslekler etkilenecek?

Gıda ve içecek servisi sektörünü etkileyecek olan bu karar da mutfak hizmetlerinde çalışanlar, restoran ve gıda servis müdürleri, yöneticileri, gıda ve içecek hizmeti sağlayanlar, kasiyerler, şef ve aşçılar, fırıncılar, sektör satış, pazarlama ve reklam görevlileri, perakende satış yöneticileri, oda hizmetleri, kuru temizleme, perakende ve toptan gıda hizmetleri, bar çalışanları, bakkal kasiyerleri, özel temizlik elemanları, gibi ilgili görevlileri etkileyecek.

3-Bu moratoryum Kanada’da bulunan ya da gelmek üzere olan geçici yabancı işçileri etkileyecek mi?

Kanada’da bulunan ve gıda hizmetleri sektöründe kendisine geçerli çalışma izni ve LMO verilenler çalışma izinlerinin şartlarına uymak kaydıyla çalışabilecekler. Çalışma izni onaylanan fakat Kanada’ya henüz gelmeyenler de bu karardan etkilenmeyecek ve Kanada’ya giriş yaparken kendilerine çalışma izni verilecektir. Çalışma izni almamış yabancılar bu karardan etkilenecek ve yeni başvurmuş olanlara moratoryum konusunda alınan karar bildirilecek ve çalışma izini işlemlerinin bir süre için askıya alınacağı bildirilecektir.

4-Bu moratoryumun etkisi ne olacaktır?

Gıda sektöründe yukarıda bahsedilen mesleklerde herhangi bir LMO belge işlemi yürürlüğe konmayacak ve LMO onaylanmayacaktır.

5-Moratoryum ne kadar sürecek?

Moratoryum hükümetin geçici işçi programı üzerinde incelemesi bitene kadar devam edecektir.

6-LMO başvurusu sonuçlanmamış işverenlere 275 dolar LMO başvuru ücreti iade edilecek mi?

Evet. LMO başvurusu sonuçlanmamış olan dosyalarda başvuru ücretleri işverene iade edilecek.

7-Bu karar mevsimlik tarım işçisi programını (seasonal agricultural worker program) etkileyecek mi?

Hayır. Bu geçici karar tarım endüstrisinde mevsimlik olarak yoğun işçi eksikliği hissedildiği için mevsimlik tarım işçisi programını etkilemeyecek. Hatta tarım ve işleme sektörünü de etkilemeyecek. Sadece gıda hizmetleri sektörünü etkileyecek.

8-Hükümetin geçici yabancı işçi programında yaptığı diğer değişiklikler nelerdir?

TFW programı şu ana kadar birçok değişikliğe uğradı. Yapılan açıklamalarda işçi arayan işverenlerin aradıkları pozisyonlar için önce işsiz Kanadalılara bakmaları ve yurtdışından getirtilen yabancı işçilerin kötüye kullanılmasının önüne geçilmesi için önlemler alınması gerektiği özellikle tekrar vurgulandı. Uygulamaya konan yeni reformlarda işyeri denetlenmesi, TFW programı kurallarına uymayan işverenlere ceza kesilmesi, kurallara uymayan işverenlere iki sene programı kullanma yasağı getirilmesi ve bu işverenlerin kamuoyuna açıklanması, yabancı işçilere ödenecek ücretlerin Kanada standartlarına yükseltilmesi, daha önceden ücretsiz verilen LMO için ücret uygulamasına gidilmesi ve hızlandırılmış LMO başvurularının iptal edilmesi gibi kurallar yer aldı.  

9- Moratoryum konulan gıda hizmetlerinde çalışan ve elinde geçerli çalışma izni olan geçici yabancı işçiler ne olacak?

Kanada’da bulunan ve elinde geçerli çalışma izni olan gıda hizmetleri sektörü çalışanları çalışma izinleri süresince bu karardan etkilenmeden çalışmaya devam edebilirler.

10- Gıda hizmetleri sektöründe çalışmak için LMO ve çalışma iznine başvurmak isteyenler ne olacak?

Bu kişiler LMO ile birlikte çalışma izni alamayacaklar. Geçerliliği olmayan LMO belgeleri de çalışma izni başvurularını desteklemeyecek. Kanada göçmenlik bakanlığı tarafından çalışma izni almadan sınır kapısına gelenlere de LMO’ların geçici olarak askıya alınması kararı sebebiyle çalışma izni verilmeyecek.

11-Kanada dışında olup çalışma iznine başvuran, başvurusu henüz yanıtlanmamış ve moratoryum konulan sektör çalışanlarının başvuruları nasıl cevaplandırılacak?

TFW programı üzerindeki moratoryum kaldırılana kadar çalışma izni başvuru işlemleri askıya alınmıştır. CIC’den çalışma izni başvurusu için herhangi bir onay almayan kişiler Kanada sınırında çalışma izni başvurusu yapmamalıdırlar. Kanada sınır güvenliği teşkilatı (CBSA) moratoryum kaldırılana kadar herhangi bir çalışma izni düzenlemeyecektir.

12-Kanada içinde bulunan ve geçici olarak yasaklanan sektörde çalışan ve çalışma izni bittiği için yenileme başvurusunda bulunanlar ne yapacak?

LMO başvuruları geçici olarak durdurulduğu için yeni çalışma izni verilmeyecek. Çalışma izinleri bitmeden yenileme başvurusu yapanlar aynı işveren için çalışmayı sürdürebilirler. Bu durumda olan kişiler soruşturma bitene kadar çalışmaya devam edebilirler.

13- Kanada’da bulunan, moratoryum konulan mesleklerde çalışan ve çalışma izni yenileme başvurusu yapmamış olanlar ne yapacak?

Çalışma izni yenileme başvurularında geçerli bir LMO belgesi konması şarttır. LMO olmayan çalışma izni başvuruları işleme konmayacaktır. Bu durumdaki kişilerin başka tür bir çalışma izinleri yoksa ya da elde edememişse çalışma izinleri bitiminde Kanada’yı terk etmesi gerekir.

Murat Kandemir, 14 Mayıs 2014