Alınan Ret Kararı Kanada Federal Mahkemesine Götürmek

Kanada’ya yaptığınız herhangi bir göçmenlik başvurusu çeşitli sebeplerle reddedilebilir. Reddeden memur reddettiği kişiyi başvuru yaptığı göçmenlik kategorisinin şartlarını taşımadığı gerekçesiyle reddetmek durumundadır. Aksi takdirde bu ret hatalıdır.

Verilen olumsuz karar karar verici kişinin dosyadaki önemli bir hususu yanlış anlaması ya da tamamiyle göz ardı etmesiyle verilmiş olabilir. Dosyaya bakan vize görevlisinin başvuru sahibi hakkında negatif bir güvenirliğe sahip olduğunu düşünmesiyle de ret kararı vermesi mümkündür. Sebebi ne olursa olsun Federal Mahkeme başvurularında Mahkemenin tartışmaya konu olan olumsuz kararı gözden geçirmek için uygulayacağı bir inceleme standardı (standard or review) vardır. Hangi durumda olursa olsun Federal Mahkeme de ne görüşüleceği ve ne tür bir inceleme standardı uygulanacağına dikkat edilmelidir.

Ret alındıktan sonra yapılacak ilk iş hukuken ya da dosya unsurlarında gherhangi bir hata varmı ona bakmaktır. Federal mahkemeye adli inceleme başvurusuna (judicial review) ret kararı sebepleriyle birlikte sunulmuşsa 30 gün veya sebepleri aldıktan sonra 40 gün içinde yapılmalıdır.

Adli inceleme başvurusuna hakim göçmenlik konusunda önemli bir hususun varlığında izin (leave) verir. Federal mahkemenin adli inceleme başvurusuna izin verme sebepleri şunlardır:

Hatanın bariz belli olup olmadığına bakılmaksızın karar verici hukuken ya da usulen bir hata yapmışsa,

Karar verici doğal adalet prensibini ihlal etmişse,

Karar verici adil prosedür sürecini gözetmemişse,

Karar verici önemli ve ilgili olan bir kanıtı göz önüne almamışsa,

Karar spekülasyon ya da varsayıma dayalı olarak verilmişse,

Karar Göçmenlik ve Mülteci Koruma Kanunu (IRPA) ve Yönetmeliklerinin karar vericiye verdiği yetkinin dışına çıkmışsa.

Yaptığınız Kanada göçmenlik başvurusu (turist, öğrenci ya da ziyaretçi vizesi, çalışma izni, göçmenlik başvuruları, vatandaşlık başvuruları, mülteci davaları ret kararları vs.) ret edilmişse ve yukarıda sıralanan durumlardan birisi sizin karar verme sürecinizde görülmüşse aldığınız ret kararı federal mahkemeye taşıyabillirsiniz.

Federal mahkemeye giderken yapılacak ilk iş mahkemeden izin (leave) almaktır. 2016 Federal Mahkeme istatistiklerine göre yapılan başvuruların yüzde 24’üne adli incelem başvurusu izni verilmiştir. Yapılan başvurunun çok olduğuna da dikkat ederek burada anlamamız gereken her davanın federal mahkemeye götürülemeyeceğidir. Federal mahkeme adli inceleme başlatacağınız ret kararında ciddi bir sorun görümesi ve yeterli kanıtla desteklenmesi halinde başvurunuzu görüşmeyi kabul edecektir.  

Mahkemenin uygulayacağı inceleme standardının farkında olmalısınız. Federal mahkemede iki türlü inceleme standardı uygulanmaktadır. Doğruluk ve makullük (correctness and reasonableness).

Doğruluk standardı (standard of correctness) sürecin adilliği, anayasal soruların varlığı, genel önemi olan hukuki hususların varlığı ya da yetki alanı sorunlarını inceler.   

Örneğin göçmenlik görevlisi bir göçmenin daimi oturum için gerekli günleri yanlış hesaplayabilir ve başvuruyu ret edebilir. Ya da öğrenci vize başvurusu yapan kişinin maddi kaynakları için sunduğu kanıtları incelemeyip öğrenci vizesi başvurusunu ret edebilir. Yanlış yorumlanan ya da göz ardı edilen kanıtların varlığı federal mahkemede adli inceleme başvurusunda kazanma şansını arttırır.

Makullük standardı (standard of reasonableness) ise hukuken ya da dosya içeriğindeki hatalara bakarken kullanılır.

Türkiye’den başvuran bir kişinin öğrenci vize başvurusunu kişinin Kanada’da eğitim almayı düşündüğü alanda Türkiye’de benzer bir eğitim geçmişi olmadığı için reddetmek makul değildir. Biraz daha açalım. Kanada’da bir kolejde iki yıllık işletme okumak için başvuran bir öğrenci adayını daha önce Türkiye’de işletme ve benzeri bir eğitim geçmişi olmadığı için reddetmek makul olmamaktadır. Vize görevlisi başvuran kişinin profiline ve Kanada’da okumak istemesinin nedenlerine bir bütün olarak bakmalıdır. Aslında olması gereken şudur. Vize görevlisi ret etmeyi düşündüğü öğrenciye kaygılarını belirten bir mektup göndermeli ve adil süreci gözetmek adına öğrencinin cevap vermesine izin vermelidir.

Ret kararı bir son değildir. Demokratik ülke Kanada’da ret kararlarına karşı yapılabilecek birden fazla çözüm bulunmaktadır.

Murat Kandemir, 31 Mart 2017