Daha önce mültecilerin temel sağlık bakımlarının ödenmesi için oluşturulmuş
olan ve Ottawa’nın maddi sorumluluğunda olan Federal Sağlık Kapsamından (IFH)
artık hiç bir mülteci yararlanamayacak. IFH’nin iptal edilmesiyle Kanada’ya
gelip iltica edenler artık sağlık harcamaları için başka kaynaklar bulmak
zorunda.
Geçen Haziran’dan itibaren Göçmenlik Bakanı Jason Kenney’in açıklaması ile
Kanada’daki vergi veren mükellefler artık ülkedeki mültecilerin sağlık bakımını
ödemeyecekler. Bu kesinti ile Ottawa’nın önümüzdeki 5 yıl içinde 100 milyon
dolar tasarrufa gitmesi bekleniyor.
Kenney’in basın sekreteri Alexis Pavlich Star gazetesine yaptığı
açıklamasında, mülteci, davasını kaybeden mülteci ve siyasi sığınma talebinde
bulunan kişi kavramlarının birbirine karıştırılmaması gerektiğini söyleyerek
Kanadalıların yasa dışı göçmenleri istemediklerini ve gerçek olmayan iltica
talebinde bulunanların ise sağlık kapsamından özgürce yararlandığını bildirdi.
Sosyal devlet olarak bilinen Kanada’da federal hükümetin yeni aldıkları
kararla oturup hasta mültecileri sadece seyretmesi çeşitli çevrelerden ciddi
eleştiri alıyor.
Kanada’da doktor ve avukatların oluşturduğu iki dev ulusal organizasyon
Ottawa’yı mahkemeye veriyor. Onlara göre sağlık kısıntısı kararı Kanada Haklar
ve Özgürlükler Yasası’na aykırı. Dava bu yıl görülecek.
Hükümet kanadı ise farklı düşünüyor. Federal hükümet davasını kaybeden
mültecilerin temel sağlık giderlerini ödememe kararının arkasında duruyor.
Katolik Sağlık İttifakı (CHAC) organizasyonu 8 Mart tarihli mektubuyla
göçmenlik bakanı Jason Kenney’den kararın geri alınmasını istedi.
Tüm Kanada’da 100 Katolik sağlık kuruluşunu temsil eden CHAC mektubunda
yıllardan beri Kanada’ya yeni gelen ve yardıma en muhtaç kişiler olan mülteci
ve göçmenlere yardım ettiklerini ifade ederek mülteciler için IFH sağlık
programının sona ermesi kararından ötürü duydukları tepkiyi dile getirdiler.
Kararın geri alınmasını isteyen CHAC Kanada’nın mültecilere karşı gösterdiği
tarihi ve insani yardım geleneğine tekrar geri dönmelerini talep etti.
Bakan Kenney hükümetlerinin aldığı kararın arkasında. Geri adım yok.
Sivil toplum kuruluşları da seslerini yükseltiyorlar. Calgary Katolik
Göçmenlik Derneği’ne göre hükümet tasarrufta bulunacaksa bunun siyasi sığınma
sürecinin hızlandırılmasıyla sağlayabilir. Dernek sistemin etkin çalışmasıyla
Kanada’da olmaması gerekenlerin Kanada’ya gelemeyeceğine işaret ederek bir
şekilde Kanada’ya gelen kişilerin temel sağlık hizmetlerinden yararlanabilmesi
gerektiğine inanıyor.
Bazı şehirlerdeki tıp öğrencileri de bir günlük eyleme hazırlanıyor.
Olan özellikle ağır hasta mültecilere oluyor. İşte bazı mülteciler ve
trajik hikayeleri.
50 yaşındaki kolon kanseri hastası İsrael Sosa’nın sınırdışı işlemi
durduruldu. İltica davasını kaybeden Dominik Cumhuriyeti vatandaşı Israel’in
hastalık durumu yüzünden Kanada’da kalmasına geçici olarak izin verildi. Fakat
kanser hastası IFH’den yararlanamayacak.
Toronto’da yaşayan adam tedavisine devam etmezse ölümle karşı karşıya
gelecek ya da sağlık masraflarını ödeyebilmek için borçlanmaya gidecek.
Yeni kurallar bazı mülteciler için can sıkıcı olacak. Sözde “güvenli” ve
vatandaşlarına devlet güvenliği sağlayacağına inanılan demokratik ülke olarak kabul
edilen Meksika ve Çek Cumhuriyeti gibi ülkelerden gelen mülteciler için yeni
realite bu.
Havalimanı hizmetleri görevlisi olarak çalışan Sosa 2007’de Kanada’ya geldi
ve iltica talebinde bulundu. Davası 2011’de reddedildi.
Geçen sene sonunda kolon kanseri tanısı kondu ve Sunnybrook Hastanesi’nde
kemoterapi ve radyoterapi tedavisi gördü. Sınırdışı işlemleri “tıbbi sebepler”
den ötürü ertelendi.
Tedaviye rağmen Sosa Ekim ayında Humber River Hastanesi’nde -Ottawa’nın
sağlık bakımını iptal etmesinden üç ay sonra- ameliyat oldu. Toplum kliniğinde
ameliyatı için gerekli para bulundu fakat operasyon sonrası bakım için
hastaneye 32.000 dolar borçlandı ve hala ödeyemedi.
Estonya’dan gelen ve başka bir mülteci olan bekar anne Svetlana Muller sağ
ayağındaki kırık yüzünden 10 yaşındaki kızı Joanna’yı doktora götürebilmek için
4 gün beklemek zorunda kaldı.
Aile doktoru onları Toronto East General Hastanesi acil servisine
yönlendirdi. Bu ziyaret için kendisine 136 dolar fatura gelince sonraki hastane
randevularını iptal etti.
IFH sağlık bakımı kesildiği için kızına alacağı koltuk değnekleri dahil tüm
sağlık harcamalarını kendisi yapmak zorunda. Svetlana’da iltica davasını
kaybetti.
Ekvator’lu Edwin Naula Alvarracin’in de kaderi aynı. Omurundan operasyon
geçirmesi gereken Alvarracin’in ödemesi gereken fatura tam 210.000 dolar.
Omurundaki ciddi rahatsızlık yüzünden on dakikadan fazla oturamayan ve ayakta
da duramayan ve çok ağrı çeken Alvarracin’de iltica davasını kaybetmiş ve bu
yüzden IFH sağlık kapsamından yararlanamıyor.
32 yaşında iyice kambur olan Alvarracin bir uzman doktor görebilmek için
aylarca bekledi. Ekim ayında Toronto Western Hastanesi’nde bir doktor üç
operasyon sonrası problemin yüzde 70 oranında düzelebileceğini söyledi. Ama
artık onun bir IFH sağlık kapsamı yok.
Aduardo Ruiz midesinde ileri derecede lenfoma yüzünden 25 Şubat’ta hayatını
kaybetti. Karısı Vladimira Gallo kocasının tedavisinin University Health
Network Hastanesi’nde 44.430 dolarlık faturayı gecikmeli olarak ödedikten sonra
devam edilebildiğini söyledi.
Kanada’da sivil toplum örgütleri ve göçmenlik avukatlarının bu karara karşı
mücadelesi sürüyor. Mültecilere karşı hoş görülü ve yardımsever Kanada bu
kararı iptal ederek geleneksel şevkatli ülke konumuna geri dönecek mi? İlerleyen
günlerde göreceğiz.
Murat Kandemir, (Member of ICCRC), 6 Nisan 2013
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder