Kanada Geçici Yabancı İşçi Programı (TFWP) Yenilendi

Geçici Yabancı İşçi Programı (TFWP) çeşitli sektörlerde eksikliği hissedilen işçi gücünü tamamlayacak yabancı işçilerin belli bir süre için Kanada’ya gelmelerine olanak tanıyor.  Son birkaç yıldır çeşitli şikayetleri dinleyen hükümet TFWP’nin sorunsuz çalışması ve hem Kanadalıların hem de yabancı işçilerin haklarının korunması adına programa bir takım değişiklikler getirdi.

Hükümete göre değişiklikler ülkede özellikle düşük ücret kazanacak yabancı işçi sayısını kısıtlamak ve işverenleri Kanadalı işçi bulmaya yöneltmek amacını taşıyor.

Hükümet TFW programındaki yasadışı uygulamalar konusunda kendisine 1.000 ayrı şikayet yapıldığını duyurdu. Birçok firma TFW programını kötüye kullanmakla suçlanmış ve çeşitli medya organlarında konu ile ilgili haberler çıkmıştı. Bu firmaların içinde Kanada’nın en büyük bankası RBC ve ünlü hızlı yiyecek firması McDonalds’ın adları da geçmişti.   

Genel olarak baktığımızda TFWP’nin ikiye ayrıldığını görebiliriz. LMO’ya tabi çalışma izni ve LMO’dan muaf uluslararası mobilite programı (IMP) çalışma izni.

TFWP programına başvurmak isteyen yabancı işçi Kanada işvereninden iş teklifi ve aynı zamanda İş ve Beceri Gelişim Bakanlığı’ndan daha önce İş Gücü Pazarı Fikri (LMO) olan ve şimdi adı İş Gücü Pazarı Etki Ölçümüne (LMIA) çevrilen belgeyi almak zorunda. TFW programı İş ve Mesleki Gelişim Bakanlığı tarafından koordine edilecek.

Bazı meslekler LMIA belgesi zorunluluğundan muaf tutulacak. Bu muafiyet özellikle Kanada’nın karşılıklı iş gücü anlaşması imzaladığı ülkeler ve Kanada ekonomisine özellikle katkı yapacak mesleklerde uygulanacak. Programın ikinci kolu uluslararası mobilite programı (IMP) olarak adlandırıldı ve Kanada Vatandaşlık ve Göçmenlik Bakanlığı (CIC) tarafından koordine edilecek.

Yeni ölçüm kriteri meslek üzerinden değil de kazanç üzerinden değerlendirilecek. Kanada’ya işçi getirmek isteyen Kanadalı işverenler pozitif LMIA almak zorunda. Önceki LMO’ya göre yeni LMIA başvuru süreci daha detaylı olarak tasarlandı.

Eski LMO sürecinde işçiler Kanada’da çalışacakları işe göre ayrılıyordu. LMIA edinme sürecinde işçinin mesleği üzerinde değil de Kanada’da kazanacağı saat ücreti üzerinde duracak. Eyalette ortalama saat ücreti üzerinde çalışacak olan işçiler yüksek-ücretli sayılacak. Eyaletlere göre ortalama saat ücreti farklılık gösteriyor. Prince Edward Island eyaletinde işçi saat ücreti ortalama 17 dolar iken bu rakam Nunavut bölgesinde ortalama 30 dolara ulaşıyor.

Eyaletin ortalama saat ücretinin altında kazanan işçiler ‘düşük-ücretli’ sayılacak. Düşük ücret kazanan yabancı işçiler bir Kanada firmasının toplam işçi sayısının yüzde onunda fazla olamayacak. 10 işçi ve daha az çalışanı olan firmalar bu kuraldan muaf. Bu limitin üstünde yabancı işçi çalıştıran işçilerin 2016 yılının Temmuz ayına kadar kurala uygun hale gelmeleri gerekiyor. Eyaletler ve ortalama kazançlar aşağıdaki gibidir.

LMIA Başvuru Sürecindeki Diğer Yenilikler

LMIA başvuru ücreti her bir işçi için 1.000 dolar olarak belirlendi. Bu ücret daha önce 275 dolardı. Görüldüğü gibi fark çok fazla.

LMIA başvuruları işsizliğin yüzde 6’dan daha fazla olan bölgelerde onaylanmayacak. Ayrıca konaklama ve gıda hizmetleri ve perakende sektöründeki bir iş için alınamayacak ve bazı düşük beceri gerektiren meslekler için verilmeyecek.

‘Yüksek ücretli’ işçi getiren bir firmanın geçiş planı tasarlaması gerekiyor. Bu planda geçici işçi getirdiği bu iş için gelecekte nasıl daha kalıcı bir çözüm bulacağını göstermek zorunda.

LMIA’dan Muaf Çalışma İzinleri ve Ücretleri   

LMIA’dan muaf çalışma izinleri Uluslararası Mobilite Programları (IMP) olarak adlandırıldı. Gelecekte IMP altında işçi getirmek isteyenler yapacakları iş teklifleri ve diğer ilgili bilgileri için CIC’den onay almak zorunda kalacak. CIC’den onay alındıktan sonra işçiye çalışma izni verilecek.

Bu program altında işverenler 230 dolar ve çalışma izni isteyen işçiler de 100 dolar ödeyecek.

Diğer Yenilikler

Geçici işçi çalıştıran işyerleri daha sık denetlenecek. Daha fazla denetim uzmanı işe alacak olan hükümet her dört firmanın birini senelik olarak denetleyecek.

TFW programını kötüye kullananları 100.000 dolarak kadar ağır cezalar bekliyor. Ceza uygulaması bu kış başlıyor. Ayrıca yabancı işçi getirmelerine izin verilen işverenlerin isimleri yayınlanacak. TFW getiremeyecek olan firmaların da isimlerinin yayınlanacağı belirtiliyor.

Ayrıca yabancı işçinin çalışma izni ile Kanada’da çalışabileceği maksimum süre dört yıldan iki yıla indirildi.

Sonuç: Kanada mevcut olan işler için önce Kanadalıların bulunmasını istiyor. Bunun için de TFW programından yararlanmayı zorlaştırıyor.

Murat Kandemir, 30 Haziran 2014