Kanada dâhil 12 Ülke Trans Pasifik Ticaret Anlaşmasına İmza Koydu

Kanada’nın da aralarında bulunduğu 12 ülke dünyanın en büyük ticaret bölgesini oluşturmak için anlaşmaya vardı.

12 ülke, dünya ekonomisinin yüzde 40’ına denk gelecek olan Trans Pasifik Ortaklığı (Trans-Pasific Partnership) ticaret bölgesini oluşturmak için yoğun tartışmalar ve görüşmeler gerçekleştirdi.

Anlaşmayla çok geniş yelpazedeki sektörlerin önündeki ticaret engellerin azaltılması ya da yok edilmesi mümkün olacak ve Kanada’nın bölge ülkelerine domuz, sığır, kanola yağı, yüksek teknoloji makineleri ve diğer muhtelif ürünlerin ihraç edebilmesine olanak verecek.

Trans-Pasifik Ortaklığı’nın (TPP), Asya’da yeni uluslararası ticaret standartları yaratması ve ortaklığa Çin dahil hızlı büyüyen diğer bölge ülkelerinin katılması umuluyor.

İki ya da üç ülkenin bir araya gelerek NAFTA benzeri bir serbest ticaret bölgesi oluşturması TPP gibi 12 ülkenin bir araya gelmesinden daha kolay. Kanada, ABD, Meksika, Avustralya, Japonya, Yeni Zelanda, Malezya, Singapur, Vietnam, Şili, Peru ve Bruney ülkelerini bir ticaret anlaşmasıyla bir araya getirmek ve anlaşmayı ulusal mevzuata uyarlamak kolay olmasa gerek. Zira TPP’nin bugünkü haline gelmesi 10 yıl sürdü. Anlaşmaya taraf ülkelerin ulusal ekonomik politikalarını TPP’ye uyarlaması ve kendi kamuoylarını ikna etmeleri bekleniyor.    

Tabi anlaşmaya karşı olanlar da var. Örneğin en az yüzde 45’i anlaşma bölgesinde üretilen arabalar Kanada’ya tarifesiz olarak gelebilecek. Kanada, ABD ve Meksika arasında imzalanan NAFTA anlaşmasında ürünün bölgede üretilmesi gereken oranı yüzde 62.5.

Kanada’nın korunaklı süt ürünleri sektörü anlaşmadan pek etkilenmeyecek fakat Kanada pazarına girişine izin verilecek ürün sayısında ılımlı bir artış olacak ve bundan ötürü çiftçilere kayıpları yüzünden kamu desteği yapılacak.

Kanadalı çiftçiler TPP’yi sert biçimde eleştirmiş hatta Parlamento binası önüne traktörleriyle ve inekleriyle gelerek protesto gösterisi düzenlemişlerdi.

Üzerinde anlaşılan ortaklık metninin yürürlüğe girebilmesi için anlaşmaya imza koyan ulusal parlamentolarda da ayrıca onaylanması gerekiyor. Kanada’da Liberal parti TPP’de daha fazla şeffaflık talep ederken NDP partisi TPP’nin uygulanmasında bazı sektörlerin korunmasını istiyor ve bu da seçimlere yaklaşan Kanada’da TPP’yi bekleyen zorluğu gösteriyor.

Üzerinde anlaşılan ortaklık metni henüz görülemiyor. Metnin hukuki olarak gözden geçirilmesi sonucu kamuoyuna sunulacağı belirtiliyor.

Murat Kandemir, 9 Ekim 2015