Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov Rusya’nın 1 Ocak
2016’dan itibaren Türkiye ile vizesiz seyahat rejimini askıya alacağını
duyurdu. Duyuru geçen hafta Rus savaş uçağının Türkiye tarafından Türk hava
sahasını ihlal ettiği gerekçesiyle düşürülmesi sonrasında yapıldı.
RT Haber sitesinde yer alan habere göre Rus bakan geçen
Perşembe Suriyeli mevkidaşı Walid Muallem’le görüşmesi sonrası yaptığı
açıklamada Rusya ve Türkiye arasında serbest vize rejimi uygulamasının 1 Ocak
itibariyle askıya alınacağı açıklamasını yaptı.
Lavrov’a göre Rusya ve Türkiye arasındaki vize serbestisinin
kaldırılması açık bir tehdit değil fakat bir uyarı niteliği taşıyor.
Dışişleri Bakanı Türkiye’nin bölgesinde terörist
faaliyetlerde bulunduğundan şüphelendiği Rus vatandaşları hakkında bilgi
paylaşımı yapmaktan çekindiği suçlaması da yapıyor. Lavrov basın toplantısında
Türkiye ile bilgi paylaşımı konusunda yaptıkları tüm girişimlerin boşa
çıktığını belirtti.
Bakan Lavrov, 2015’te 200 Rus vatandaşının yasa dışı
faaliyetlere bulaştığı suçlamasıyla Türkiye’den sınır dışı edildiği bilgisini
de paylaştı.
“Aramızda
yürürlükteki anlaşmalara rağmen Rusya sadece yedi sınır dışı edilme vakasında
bilgilendirildi. Diğer sınır dışı edilen Ruslarla ilgili olarak Rusya’ya bilgi
verilmedi hatta bazıları Rusya ile dostane olmayan politikalar uygulayan
ülkelere gönderildi.”
Lavrov, düşen Rus uçağı pilotunun ölümünden sorumlu
silahlı grubunun Suriye’nin resmi terörist gruplar listesinde olduğunu iddia
ediyor. Liste Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi tarafından onaylanması için Uluslararası
Suriye Destek Grubu tarafından oluşturuldu.
Suriye’deki kurtarma operasyonunda öldürülen Rus
denizcinin ölümünden de bölgedeki silahlı güçlerin sorumlu olduğu belirtiliyor.
Türkiye ile Rusya arasındaki vizesiz seyahat
uygulaması hükümetler arası imzalanan bir anlaşma ile 2011 Nisan ayında
yürürlüğe konmuştu. Anlaşma uyarınca Türkler ve Ruslar akit taraf ülkelerinde
vize gerekmeksizin 30 gün süreyle kalabiliyorlardı.
Vize serbestisinin kaldırılması Türkiye’nin Rus
uçağını düşürmesi sonrasında alınan bazı önlemlerin bir tanesi. Kremlin, Rus
vatandaşlarına Türkiye’nin güvenli bir yer olmadığı iddiasıyla seyahat uyarısı
yapmıştı. Bunu ülkenin en büyük tur firmalarının Türkiye’deki hotelleriyle organizasyonlarını
iptal etmesi izlemişti.
Rusya’ya giden Türk turistlere ve iş adamlarına zorluk
çıkartılıyor, kapıdan döndürülüyor ve ellerinde çalışma izni olsalar dahi
ülkeye sokulmuyorlar. Türk tırları bekletiliyor ve detaylı olarak aranıyor.
Türkiye tüm vatandaşlarına seyahat uyarısı yaptı ve
zorunlu olmadıkça Rusya’ya gitmemeleri konusunda uyardı.
Türkiye öteden beridir Ruslar için önemli bir turistik
destinasyon özelliği taşıyordu. Her sene üç milyondan fazla Rus turist Türkiye’yi
ziyaret ediyor. 2015 yılının ilk yarısında bir milyon Rus tatilini Türkiye’de
geçirdi.
Türkiye’nin hava sahasını ihlal ettiği gerekçesiyle
vurulan Rus uçağının bir pilotu yere paraşütle inerken yerden ateş edilerek
öldürüldü. İkinci pilot kurtarıldı ve güvenli bir şekilde Khmeimim hava üssüne
götürüldü.
Türk Silahlı Kuvvetleri yaptığı açıklama ile Rus
jetinin Türk hava sahasını ihlal ettiği ve defalarca uyarıldığı açıklandı ve
radar izleri kamuoyuyla paylaşıldı.
Ankara’nın tüm iddialarını reddeden Moskova Suriye’de
düşürülen jetin Türk hava sahasını işgal etmediğini savundu.
Rus bombardıman uçağının düşürülmesinin ardından
Moskova önlem olarak üç önemli adımı hayata geçirdi: Savaş uçakları için hava
kalkanı oluşturulması, Lazkiye sahiline hava savunma gücünü arttıracak yerden
ateşlemeli füze sistemleri yerleştirilmesi ve Türkiye ile tüm askeri
anlaşmaları şimdilik askıya alması.
Türkiye cephesinde ise uçağın kesinlikle hava sahasını
ihlal ettiği için düşürüldüğü devletin en yüksek makamları tarafından bizzat
dile getirildi. Rus tarafının Türkiye’nin IŞİD’i desteklediği ve petrolünü
satın aldığı iddiaları kesinlikle reddedildi.
Türkiye’nin tezi Bayırbucak bölgesinin Türkmen bölgesi
olduğu ve IŞİD militanlarını olmadığı yönünde.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Putin’i aradığı
ve telefona çıkmadığı belirtildi. Erdoğan uçak hadisesi yüzünden üzgün olduğunu
fakat özür dilemeyeceklerini bildirdi.
Angajman kurallarını uygulayan Türkiye’nin kendi hava sahasını
ihlal edilen bir uçağı defalarca ikaz ettikten sonra düşürmesi uluslararası
kurallara uygundur. Ne var ki Ortadoğu’nun yangın yeri olmasının yanında Suriye
iç savaşı denklemine Esat rejiminin davetiyle şimdi de Rusya’nın dahil olması ve
her gün onlarca yeri bombalaması ve dünya kamuoyunda IŞİD’e karşı savaşıyor
görünmesi haklı olmanızı gölgede bırakıyor.
Bekle gör politikası izleyen Türkiye tansiyonun
düşmesini bekliyor.
Murat Kandemir, 29 Kasım 2015
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder