Bilindiği gibi Kanada vatandaşlığında istenen şartlar
arasında ülkede belirli bir süre ikamet etme zorunluluğu da bulunuyor.
Vatandaşlık başvurusunun yapıldığı tarihten altı yıl geriye gidilerek
hesaplanan sürede en az dört yıl Kanada’da ikamet mecburiyeti var.
Yani Kanada’ya göçmen olarak giden ya da Kanada’da
göçmen olan kişiler göçmenlik statüsüyle birlikte dört yıl ikamet ettikten
sonra Kanada vatandaşlığına başvurabiliyorlar.
Kısacası Kanada ikameti Kanada vatandaşlığı şartlarının
olmazsa olmazı.
Peki Kanada’da yeteri kadar ikamet etmeyen kişilerin
Kanada vatandaşı olabilme şansı nedir? Normalde kriterleri yerine getiremeyen
kişiler vatandaşlık başvuru yapamazlar. Fakat göçmen olup ta Kanada’ya tam
olarak yerleşemeyen kişiler kendini yasadışı bir şekilde Kanada’da ikamet
ediyor olarak gösterip Kanada vatandaşlık başvurusu yapıyorlar.
Peki bunu nasıl yapıyorlar?
Bunun nasıl yapıldığını ortaya çıkan bir olay
üzerinden giderek anlatmaya çalışalım ve ortaya çıkması halinde ki muhtemel
sonuçları inceleyelim.
Bu işi ücret karşılığında yapan kişiler var.
Halifax’ta bir gölge danışman Kanada vatandaşlığı ikamet gereksinimini yerine
getirmek isteyen binlerce kişiye yardımcı olduğu gerekçesiyle yakalandı. İkamet
sahtekarlığı konusunda insanlara yardımcı olan danışman Hassan Al-Awaid haberi
14 Ocak 2016 tarihli National Post gazetesinde yayınlandı.
Gazete haberine göre Kanada vatandaşı olmak isteyen ve
karısı ve üç çocuğuyla birlikte Kuveyt’te yaşayan Mohd Morelley, Hasan
Al-Awid’ten yardım istedi. Hassan Al-Awid sunduğu vatandaşlık paket hizmetinde
Morelley ve ailesine Halifax’ta hiç yaşamadığı bir evin adresini, vergi
iadeleri ve çalışmadığı halde bir işyeri sağlıyor. Hatta ev adresindeki
elektrik ve su faturalarını ödüyor ayrıca onlar adına ATM makinasından para
çekiyor. Danışman mahallede bulunan camiden müşterisi için bir toplum üyesi
olarak camiye düzenli katılan birisi olduğuna dair referans mektubu hazırlıyor.
Kısacası ailenin vatandaşlık
başvurusunda kullandığı sahte Kanada adresinde yaşadıklarını ispat edecek her
türlü işlemi yerine getiriyor.
Kanada’da yapılmış gibi gösterilen sahte bir ikamet süresi
için profesyonel bir hizmet veriliyor. Sahte göçmenlik danışmanı Hassan
Al-Awaid’in evinde yapılan araştırmalarda üzerlerinde müşterilerin isimleri
yazılı 140’dan fazla telefon ele geçirildi.
Al-Awaid’in dosyalarının çoğunda aile üyelerinin
başvuruları da var. Kanada’ya göçmen olarak başvuran ve başvurusu kabul
olduktan sonra ülkeye göçmen olarak yerleşen fakat çeşitli sebeplerle Kanada’ya
yaşamayıp başka yerlerde yaşamaya devam edenlerin Kanada vatandaşlığı
kazanmaları için vatandaşlık ikamet kuralı hayali ikamet sayesinde yerine
getiriliyor.
Yöntem çok basit aslında.
Gazete haberine konu olan sahtekar göçmenlik danışmanı
Hassan Al-Awaid örneğinden devam edelim.
62 yaşındaki Hassan Al-Awadi 1992 yılında Irak’tan
Kanada’nın Nova Scotia eyaletine göç etmiş. Kanada’nın bir önceki göçmenlik
danışmanları meslek odası (CSIC) üyesi iken 2006’da meslekten men cezası almış.
Kanada’nın bugünkü göçmenlik danışmanlarının mecburi üye olmak zorunda olduğu
meslek odası (ICCRC) üyesi olmamış ve mesleğine gölge danışman olarak yasadışı
şekilde devam ettirmiş. Usulsüz olarak sunduğu göçmenlik hizmetlerini tamamen
referans yöntemiyle vererek bir müşteri kitlesi edinmiş.
Genelde Ortadoğulu müşteri kitlesi edinen danışman
Kanada’da hayali hayat kurma üzerine uzmanlaşmış. Bu uzmanlığı Kanada’da
yaşamayıp kendilerini yaşamış gibi göstererek Kanada vatandaşı olmak
isteyenlerin aradığı bir hizmet olmuş.
Al-Awaid müşterilerine sunduğu hizmetinde onları
Kanada’da yaşıyormuş gibi gösteriyor. Müşterilerinin yaşamadıkları evlerine
gelen mektuplarını alıyor, onlarmış gibi telefonlarına cevap veriyor ve onların
yerine tüm faturaları ödüyor, hatta onların adına Kanada vergi iade başvurularını
bile yapıyor. Beş yıllık verilen Kanada göçmenlik kartlarının yenilenmesi
konusunda da yardımcı olan Al-Awaid Kanada’ya gelmeden göçmenlik şartlarını
yerine getirmek isteyenlerin aradığı adam oluveriyor.
Mahkeme tutanaklarına göre Kanada vatandaşlığı
hizmetleri için peşin 2.000 doları olan Al-Awaid vatandaşlık başvurusu
esnasında ise 2.000 Dolar daha alıyordu. Ayrıca Kanada’da müşterisi için
oluşturulan sahte hayatın devamı açısından müşteriler masraflar için ayda 200 dolar
ödeme yapıyordu.
Yeni göçmen olan fakat Kanada’da düzenli ikamet
yapamayacak olan kişiler Kanada’ya giriş yaptıktan sonra Al-Awaid ile birlikte
sağlık kartı, eyalet kimlik kartı edinip bir bankada hesap açtırıyorlardı. Bir
daire kiralamış gibi kontrat da edinen aileler banka kartları ve cep
telefonları edindikten sonra tüm bu evrakları Al-Awaid’e bırakıp gidiyorlardı.
Sonrası Kanada’da hayatlarına devam ediyorlarmış gibi gösteren Al-Awaid’e
kalıyordu.
Al-Awaid’in, müşterileri için birçok adresi kullandığı
ortaya çıktı. Sahtekar danışman, müşterileri adına çocuk parası, vergi iadesi
bildirimi, GST/HST iadesi ve diğer devlet haklarına başvurduğu, gelen çekleri
bozdurduğu ve hatta onları müşterilerin ödemesi gereken aylık hizmet ücreti
yerine kullandığı ortaya çıktı.
Gazetedeki habere göre Kuveytli Mohd Morelley ve
ailesi Al-Awaid’e Kanada’daki hayali ikamet için dört sene boyunca toplamda 20.000
dolardan fazla ödeme yapmış.
Al-Awaid’in bazı müşterilerini başkanı olduğu dönemde Kanada
Arap Enformasyon Merkezi’nde çalışıyor olarak gösterdiği de ortaya çıktı.
Al-Awaid müşterilerini Kanada’ya nasıl giriş çıkış yapacakları konusunda da
bilgilendiriyordu. Çifte pasaport sahibi olan müşterilerine bir pasaportla
Kanada’ya giriş yapıp diğer pasaportuyla çıkış yapmalarını ve Kanada dışındaki
seyahatlerini de bu pasaportla yapmalarını öğütlediği de ortaya çıktı.
Al-Awaid’in bu yasa dışı hizmetleri Halifax’taki bir Kanada
Sınır Hizmetleri Ajansı (CBSA) görevlisinin bir vatandaşlık başvurusunda aynı
kişi için iki farklı imza olmasının fark etmesiyle ortaya çıktı.
CBSA ve Kraliyet Polisi (RCMP) görevlilerinin
derinlemesine bir araştırma yapması sonrasında Al-Awaid’in bazı müşterileri
itirafta bulundu ve danışmanın tüm faaliyetleri ortaya çıkartıldı. 2010 yılında
Al-Awaid’in ofisi arandı ve yasa dışı hizmet verdiği müşterilerinin tüm
kayıtlarına ve belgelere el kondu.
Polisin el koyduklarının içinde 140 adet etiketlenmiş
cep telefonu, düzinelerce ATM kartları ve şifreleri, müşterileri ile mail
haberleşmelerinin de olduğu 120 ayrı klasörde saklanan belge ve kayıtlar var.
2011’de tutuklanan Al-Awaid tüm suçlamaları kabul etti
ve hakkında Göçmenlik ve Mülteci Koruma Yasası ve Vatandaşlık Yasalarında
belirtilen sekiz ayrı suçtan dava açıldı. Al-Awaid’in müşterilerinin 2002-2011
yılları arasındaki tüm vatandaşlık başvuruları dikkatlice incelendi.
Kanada’ya göçmen olarak gittikten sonra en azından
vatandaş olmak için gerekli süre yaşamayıp Türkiye’ye dönerek kendinizi Kanada’da
yaşamış gibi göstermeye kalkışmayın derim. Bu tür bir kişinin yardımıyla riskli
bir süreç sonunda Kanada vatandaşlığını belki elde edebilirsiniz fakat
vatandaşlık başvurunuz her an incelenebilir. Yanlış ya da yalan beyan
(misrepresentation) ile Kanada vatandaşı olduğunuz anlaşılırsa hakkınızda işlem
yapılır ve kendinizi mahkemede bulabilirsiniz.
Hayali ikamet gösterip vatandaş olmaya değmez. Bence
iki kere düşünün.
Murat Kandemir, 31 Ocak 2016