Kanada Vatandaşlığında Hayali İkamet Sahtekârlığı

Bilindiği gibi Kanada vatandaşlığında istenen şartlar arasında ülkede belirli bir süre ikamet etme zorunluluğu da bulunuyor. Vatandaşlık başvurusunun yapıldığı tarihten altı yıl geriye gidilerek hesaplanan sürede en az dört yıl Kanada’da ikamet mecburiyeti var.

Yani Kanada’ya göçmen olarak giden ya da Kanada’da göçmen olan kişiler göçmenlik statüsüyle birlikte dört yıl ikamet ettikten sonra Kanada vatandaşlığına başvurabiliyorlar.

Kısacası Kanada ikameti Kanada vatandaşlığı şartlarının olmazsa olmazı.

Peki Kanada’da yeteri kadar ikamet etmeyen kişilerin Kanada vatandaşı olabilme şansı nedir? Normalde kriterleri yerine getiremeyen kişiler vatandaşlık başvuru yapamazlar. Fakat göçmen olup ta Kanada’ya tam olarak yerleşemeyen kişiler kendini yasadışı bir şekilde Kanada’da ikamet ediyor olarak gösterip Kanada vatandaşlık başvurusu yapıyorlar.

Peki bunu nasıl yapıyorlar?

Bunun nasıl yapıldığını ortaya çıkan bir olay üzerinden giderek anlatmaya çalışalım ve ortaya çıkması halinde ki muhtemel sonuçları inceleyelim.  

Bu işi ücret karşılığında yapan kişiler var. Halifax’ta bir gölge danışman Kanada vatandaşlığı ikamet gereksinimini yerine getirmek isteyen binlerce kişiye yardımcı olduğu gerekçesiyle yakalandı. İkamet sahtekarlığı konusunda insanlara yardımcı olan danışman Hassan Al-Awaid haberi 14 Ocak 2016 tarihli National Post gazetesinde yayınlandı.

Gazete haberine göre Kanada vatandaşı olmak isteyen ve karısı ve üç çocuğuyla birlikte Kuveyt’te yaşayan Mohd Morelley, Hasan Al-Awid’ten yardım istedi. Hassan Al-Awid sunduğu vatandaşlık paket hizmetinde Morelley ve ailesine Halifax’ta hiç yaşamadığı bir evin adresini, vergi iadeleri ve çalışmadığı halde bir işyeri sağlıyor. Hatta ev adresindeki elektrik ve su faturalarını ödüyor ayrıca onlar adına ATM makinasından para çekiyor. Danışman mahallede bulunan camiden müşterisi için bir toplum üyesi olarak camiye düzenli katılan birisi olduğuna dair referans mektubu hazırlıyor.  Kısacası ailenin vatandaşlık başvurusunda kullandığı sahte Kanada adresinde yaşadıklarını ispat edecek her türlü işlemi yerine getiriyor.

Kanada’da yapılmış gibi gösterilen sahte bir ikamet süresi için profesyonel bir hizmet veriliyor. Sahte göçmenlik danışmanı Hassan Al-Awaid’in evinde yapılan araştırmalarda üzerlerinde müşterilerin isimleri yazılı 140’dan fazla telefon ele geçirildi.

Al-Awaid’in dosyalarının çoğunda aile üyelerinin başvuruları da var. Kanada’ya göçmen olarak başvuran ve başvurusu kabul olduktan sonra ülkeye göçmen olarak yerleşen fakat çeşitli sebeplerle Kanada’ya yaşamayıp başka yerlerde yaşamaya devam edenlerin Kanada vatandaşlığı kazanmaları için vatandaşlık ikamet kuralı hayali ikamet sayesinde yerine getiriliyor.

Yöntem çok basit aslında.

Gazete haberine konu olan sahtekar göçmenlik danışmanı Hassan Al-Awaid örneğinden devam edelim.

62 yaşındaki Hassan Al-Awadi 1992 yılında Irak’tan Kanada’nın Nova Scotia eyaletine göç etmiş. Kanada’nın bir önceki göçmenlik danışmanları meslek odası (CSIC) üyesi iken 2006’da meslekten men cezası almış. Kanada’nın bugünkü göçmenlik danışmanlarının mecburi üye olmak zorunda olduğu meslek odası (ICCRC) üyesi olmamış ve mesleğine gölge danışman olarak yasadışı şekilde devam ettirmiş. Usulsüz olarak sunduğu göçmenlik hizmetlerini tamamen referans yöntemiyle vererek bir müşteri kitlesi edinmiş.

Genelde Ortadoğulu müşteri kitlesi edinen danışman Kanada’da hayali hayat kurma üzerine uzmanlaşmış. Bu uzmanlığı Kanada’da yaşamayıp kendilerini yaşamış gibi göstererek Kanada vatandaşı olmak isteyenlerin aradığı bir hizmet olmuş.

Al-Awaid müşterilerine sunduğu hizmetinde onları Kanada’da yaşıyormuş gibi gösteriyor. Müşterilerinin yaşamadıkları evlerine gelen mektuplarını alıyor, onlarmış gibi telefonlarına cevap veriyor ve onların yerine tüm faturaları ödüyor, hatta onların adına Kanada vergi iade başvurularını bile yapıyor. Beş yıllık verilen Kanada göçmenlik kartlarının yenilenmesi konusunda da yardımcı olan Al-Awaid Kanada’ya gelmeden göçmenlik şartlarını yerine getirmek isteyenlerin aradığı adam oluveriyor.

Mahkeme tutanaklarına göre Kanada vatandaşlığı hizmetleri için peşin 2.000 doları olan Al-Awaid vatandaşlık başvurusu esnasında ise 2.000 Dolar daha alıyordu. Ayrıca Kanada’da müşterisi için oluşturulan sahte hayatın devamı açısından müşteriler masraflar için ayda 200 dolar ödeme yapıyordu.

Yeni göçmen olan fakat Kanada’da düzenli ikamet yapamayacak olan kişiler Kanada’ya giriş yaptıktan sonra Al-Awaid ile birlikte sağlık kartı, eyalet kimlik kartı edinip bir bankada hesap açtırıyorlardı. Bir daire kiralamış gibi kontrat da edinen aileler banka kartları ve cep telefonları edindikten sonra tüm bu evrakları Al-Awaid’e bırakıp gidiyorlardı. Sonrası Kanada’da hayatlarına devam ediyorlarmış gibi gösteren Al-Awaid’e kalıyordu.

Al-Awaid’in, müşterileri için birçok adresi kullandığı ortaya çıktı. Sahtekar danışman, müşterileri adına çocuk parası, vergi iadesi bildirimi, GST/HST iadesi ve diğer devlet haklarına başvurduğu, gelen çekleri bozdurduğu ve hatta onları müşterilerin ödemesi gereken aylık hizmet ücreti yerine kullandığı ortaya çıktı.

Gazetedeki habere göre Kuveytli Mohd Morelley ve ailesi Al-Awaid’e Kanada’daki hayali ikamet için dört sene boyunca toplamda 20.000 dolardan fazla ödeme yapmış.

Al-Awaid’in bazı müşterilerini başkanı olduğu dönemde Kanada Arap Enformasyon Merkezi’nde çalışıyor olarak gösterdiği de ortaya çıktı. Al-Awaid müşterilerini Kanada’ya nasıl giriş çıkış yapacakları konusunda da bilgilendiriyordu. Çifte pasaport sahibi olan müşterilerine bir pasaportla Kanada’ya giriş yapıp diğer pasaportuyla çıkış yapmalarını ve Kanada dışındaki seyahatlerini de bu pasaportla yapmalarını öğütlediği de ortaya çıktı.

Al-Awaid’in bu yasa dışı hizmetleri Halifax’taki bir Kanada Sınır Hizmetleri Ajansı (CBSA) görevlisinin bir vatandaşlık başvurusunda aynı kişi için iki farklı imza olmasının fark etmesiyle ortaya çıktı.

CBSA ve Kraliyet Polisi (RCMP) görevlilerinin derinlemesine bir araştırma yapması sonrasında Al-Awaid’in bazı müşterileri itirafta bulundu ve danışmanın tüm faaliyetleri ortaya çıkartıldı. 2010 yılında Al-Awaid’in ofisi arandı ve yasa dışı hizmet verdiği müşterilerinin tüm kayıtlarına ve belgelere el kondu.

Polisin el koyduklarının içinde 140 adet etiketlenmiş cep telefonu, düzinelerce ATM kartları ve şifreleri, müşterileri ile mail haberleşmelerinin de olduğu 120 ayrı klasörde saklanan belge ve kayıtlar var.

2011’de tutuklanan Al-Awaid tüm suçlamaları kabul etti ve hakkında Göçmenlik ve Mülteci Koruma Yasası ve Vatandaşlık Yasalarında belirtilen sekiz ayrı suçtan dava açıldı. Al-Awaid’in müşterilerinin 2002-2011 yılları arasındaki tüm vatandaşlık başvuruları dikkatlice incelendi.

Kanada’ya göçmen olarak gittikten sonra en azından vatandaş olmak için gerekli süre yaşamayıp Türkiye’ye dönerek kendinizi Kanada’da yaşamış gibi göstermeye kalkışmayın derim. Bu tür bir kişinin yardımıyla riskli bir süreç sonunda Kanada vatandaşlığını belki elde edebilirsiniz fakat vatandaşlık başvurunuz her an incelenebilir. Yanlış ya da yalan beyan (misrepresentation) ile Kanada vatandaşı olduğunuz anlaşılırsa hakkınızda işlem yapılır ve kendinizi mahkemede bulabilirsiniz.  

Hayali ikamet gösterip vatandaş olmaya değmez. Bence iki kere düşünün.

Murat Kandemir, 31 Ocak 2016