Kanada ve AB Ticaret Anlaşması (CETA) Yürürlüğe Girdi

Kanada ile Avrupa Birliği arasında serbest ticaret 21 Eylül tarihi itibariyle başladı. Kanada ve AB ve üye ülkeler arasında imzalanan Kapsamlı Ekonomik ve Ticaret Anlaşması (Comprehensive Economic and Trade Agrement -CETA) Kanada ve AB arasındaki tarifelerin yüzde 98’ini kaldıracak. 21 Eylül’de yürürlüğe girmesi kararlaştırılan anlaşmada bazı üye ülkelerin değişiklik talepleri var.

Kanada hükümetine göre CETA, AB ile karşılıklı ticareti yüzde 20 arttıracak.

Göçmenlik açısından bakıldığında CETA, Kanada ve AB üye ülke işadamları ve çalışanlarının birbirlerinin bölgesinde çalışabilmelerini kolaylaştıracak. Çalışma izni için gerekli olan İş Gücü Pazarı Etki Değerlendirmesi (LMIA) raporundan muaf çalışma izni alınabilecek. Bilindiği gibi LMIA belgesi özellikle Kanadalı işverenlerden isteniyor. LMIA belgesi ile Kanadalı işveren bir iş için çalıştıracak Kanadalı göçmen veya vatandaş bulamadığını ispatlıyor. LMIA’dan muaf çalışma izni başvuruları daha hızlı sonuçlandırılıyor.

ABD ile imzalanan NAFTA’da olduğu gibi CETA anlaşması ile iş adamları ve çalışanlar aşağıdaki  kategorilerden yararalanabilecekler.

1-Anahtar personel: şirket içi transferler, yatırımcılar ve yatırım amaçlı iş ziyareti yapanlar,

2-Kontratlı hizmet sağlayıcılar ve serbest uzmanlar, ve

3-Kısa süreli iş amaçlı ziyaret yapanlar.

AB üye ülkelerden iş amaçlı gelecekler için kullanılacak yeni LMIA muafiyeti kodları oluşturuldu bile. Bu muafiyetler Kanada’nın yararına olacak ekonomik, kültürel ve diğer avantajları için yürütülen şemsiye programı, Uluslararası Mobilite Programı (IMP) kapsamında veriliyor.

Muafiyetten yararlanmak isteyen adaylar başvurularını Kanada sınırında, Kanada içinde ya da Kanada dışındaki elçiliklerde yapabilecekler.

İş ya da yatırım amaçlı kısa ziyaretler altı aylık dönem içinde 90 günlük olarak verilecek. CETA’da kabul edilecek iş aktiviteleri NAFTA programından farklı olacak. Örneğin iş amaçlı toplantılar, danışma ve eğtim seminerleri de kabul edilecek. Satış sonrası hizmetler de kabul edilecek.

Şirket içi transfer kategorisi aynı firmanın Kanada’ya transfer edeceği kişileri kapsıyor. Şirket içi transferlere eğitime alınan yeni mezunlar da dahil ediliyor. Tecrübeli çalışanlar ve uzmanlar da Kanada’da LMIA gerekmeden çalışabilecekler. CETA anlaşmasında tüm şirket içi transferlerin AB bölgesindeni bir işte en az bir yıllık iş tecrübesi olması ve aynı firmanın Kanada’da daki şubesi ya da merkezinde görevlendirilmesi gerekmektedir. Yeni mezun eğitime alınanların ise en az üniversite mezunu olmaları ve Kanada’daki firmada gelişim amaçlı ya da teknik ya da method öğrenme amaçlı görevlendirilmeleri gerekiyor.

Programca uygun görülecek yatırımcılar Kanada’da bir yıla kadar kalabilecekler. CETA kapsamında bir yatırımın oluşturulmasından, operasyonundan ya da yapılmasından sorumlu idareci ya da üst yöneticiler, yatırımcıların kendileri ve belli bir miktar yatırım yapılmasından sorumlu kişiler bu programdan yatırımcı olarak yararlanabilecekler.

Kontratlı hizmet sağlayıcılar ve bağımsız uzmanlarda CETA anlaşması kapsamında 24 aylık süre içinde 12 ayı geçmemek şartıyla yararlanabilecekler. Başvuran kişilerin AB üye ülke vatandaşı olması, 12 ayı geçmeyecek bir kontratlı hizmet vermesi ve vereceği hizmetin Anlaşmanın 10-E uyum tablosuna göre olması gerekiyor.

Başvuranların ayrıca üniversite mezunu olmaları veya vereceği hizmette yeterli bilgiye sahip olmaları ve aynı zamanda vereceği hizmetin eyaletin diğer kanunlarına uygun olarak sağlanması gerekiyor.

Murat Kandemir, 23 Eylül 2017