Kanada Doğum Turizmini Konuşuyor

Yapılan bir araştırmada Kanada’da yabancıların yaptığı doğum sayılarının ülkenin istatistik bürosu StatsCan’a eksik bildirildiği ortaya çıktı.

Yeni araştırmada aslında Kanada’da daha fazla yabancının doğum yaptığı ortaya çıktı. Son yıllarda oldukça konuşulan ve ‘doğum turizmi’ adı verilen bu konu Statistics Canada’nın da dikkatini çekmişti.

Kanada’da doğum yapan herkesin çocuğu otomatik olarak Kanada vatandaşı oluyor. Ülkede kaç yabancının doğum yaptığını araştıran İstatistik bürosu sayılarının gerçekten daha az olduğu ortaya çıktı.

Hastanelerden faturalandırma talebi bilgilerini kullanarak elde edilen Kanada sağlık bilgi enstitüsü (CIHI) rakamlarına göre 2016 yılında 3.200 bebeğin anne-babasının Kanadalı olmadığı ortaya çıktı. Halbuki Kanada istatistik bürosuna göre bu rakam sadece 313 olarak kayda geçmişti.

Araştırma sadece bu rakamların bilinenden daha fazla olduğunu ortaya çıkarmadı aynı zamanda Kanada’da doğum yapma eğiliminin iyice arttığını da ortaya çıkarmış oldu.

Edinilen bilgiye göre Kanada vatandaşı ya da göçmen olmayanların doğum yaptığı çocuk sayısı istikrarlı bir şekilde artış gösteriyor.

Göçmenlik bakanı Ahmed Hussen konuyla ilgili olarak bir araştırma yaptırdıklarını belirtti. Bakan, bu istatistiklerin Kanada’da doğum yapmanın yaygın bir pratik olduğunu göstermediğini fakat bu pratiğin sonuçlarını daha iyi anlamak gerektiğini kaydetti.

Araştırma yapılması için CIHI’den destek istendi.

Kanada’da doğumla otomatik vatandaşlık verilmesi kamuoyunda oldukça tartışılmıştı. Kanada’ya gelen turist annelerin çocuk doğurarak çocuklarına vatandaşlık kazandırdığı ve bunun bir çeşit doğum turizmi yarattığı iddiaları öteden beri dillendiriliyordu.

Liberal hükümet diplomatların çocukları hariç ülke topraklarında doğan her çocuğu anne-babasının statüsüne bakılmaksızın Kanada vatandaşlığı veren yasayı savunuyor.

Muhafazakar parti üyeleri ise geçtiğimiz yaz bir önerge vererek anne ya da babası Kanada vatandaşı ya da göçmen olmayan kişilerin Kanada’da doğan çocuklarına vatandaşlık verilmesi uygulamasının durdurulmasını istemişti.

Doğumla vatandaşlık verilmesinin önlenmesini isteyenler bazı kadınların Kanada’ya çocuklarını Kanada vatandaşı yapmak için doğum yapmaya geldiklerini  düşünüyor.

Birleşik Krallık, Avustralya, İrlanda, Yeni Zelanda, Hindistan, Dominik Cumhuriyeti, Tayland ve Portekiz gibi ülkeler doğumla vatandaşlık verme hakkını ya revize ettiler ya da toptan kaldırdılar.

Dünyada bu hakkı uygulayan sadece iki gelişmiş ülke kaldı: Kanada ve ABD.

Geçtiğimiz günlerde ABD başkanı Donald Trump ülkenin anayasasına aykırı olduğunu düşünenlere karşın doğumla vatandaşlık verilmesi hakkını kaldırmakla tehdit etti.

Kanada’nın şu anki doğum hakları politikası önceki Stephen Harper muhafazakar hükümeti tarafından mercek altına alınmıştı. Yapılan incelemede yasada yapılacak herhangi bir değişikliğin sonuçlarının büyük olacağı sonucuna ulaşılmıştı.

Örneğin Kanadalıların yüzde 40 kadarı bir pasaport sahibi değil. Vatandaş olduklarını da doğum kartları ile ispatlayabiliyorlar. Doğum hakkı ve vatandaşlık kurallarında küçük bir değişiklik bu kişilerin devlet hizmetlerinden yararlanabilmeleri için vatandaşlıklarını ispat etmede yeni kimlik kartlarına ihtiyaç duyması demek.

2013 yılında yapılan araştırmada herhangi bir kural değişikliğinin 20-30 milyon dolara malolacağı tahmininde bulunuldu. Bu maliyete kural değişikliğinin eyalet hükümetlerine getireceği yük dahil değil.

Kısacası muhafazakarlar politikayı değiştirmedi. Şimdiki Liberaller de şu ana kadar herhangi bir değişiklik yapmadı.

1947’den beri uygulanmakta olan doğumla vatandaşlık verilmesi pratiği istenmesine rağmen önceki Harper hükümeti tarafından değiştirilmezken şimdiki liberal hükümeti neler olup bittiği hakkında daha çok bilgi edinmek istiyor.

CIHI tarafından derlenen bilgiye göre doğum yapan anneler hastane faturalarını ceplerinden ödüyorlar. Bunlara hastane ücretleri Kanada sağlık kapsamında olmayan ekspat ve yabancı öğrenciler de dahil.

Kanada’ya turist dışında geçici oturumu bulunan insanların da geldiğini unutmamak gerekiyor. Okumaya gelen öğrenciler ya da siyası sığınma başvurusunda bulunan sığınmacılar her ne kadar göçmen ya da vatandaş olmasalar da Kanada’da hukuki statüleri bulunuyor.

Bu yüzden Kanada vatandaşı ya da göçmeni dışında doğum yapanların çocuklarını vatandaş kabul etmemek bir anlamda Kanada’ya öğrenci olarak gelen ya da iltica başvurusunda bulunan siyasi sığınmacılara hamile kalmayın demek gibi bir şey oluyor.

Liberal hükümetin bu konu hakkında alacağı kararı merakla bekiyoruz.

Murat Kandemir, 28 Kasım 2018