Sıcak bölgeleri seven ve emekliliğini ABD’nin
sıcak yerlerinde geçirmek isteyen Kanadalı emekliler ABD’de göçmenlik kanunları
yönünden ziyaretçi olarak ne kadar kalabileceklerini biliyorlar. 183 günden
biraz az.
Bu kalış süresi her an değişebilir. Hatta
önümüzdeki yıl olacak gibi.
Geçen yaz Birleşik Devletler Senatosu bir taşınmaz
malvarlığı üzerinde en az 500.000 dolar harcayacak 55 yaş üstü Kanadalı
emeklilerin ülkede göçmenlik vizesi olmaksızın 240 güne kadar kalmalarına izin
veren yasayı onaylamıştı. Bu süre şu an için uygulanan süreden (183 gün) iki ay
daha uzun. Yasal değişiklik Temsilciler Meclisinde geçmiş olmasının dışında Seyahat
İstisnasıyla Yaratılan İşler Yasası’nın (JOLT) de kısa zaman içinde
kanunlaşacağına emin gözüyle bakılıyor.
‘Kanada emekli vizesi’ diye adlandırılan vize
aslında ABD ekonomisi için gelir anlamına geliyor. JOLT 2011 yılında
tasarlanmış ve bu yasayla zengin olan Kanadalıların sınırın güneyindeki ABD
devletlerinde taşınmaz mal alabilmelerine olanak tanınması amaçlanmıştı.
Bu yasa sonrasında özel bir vize muafiyeti
uygulamasının da gelmesi bekleniyor. Bu sene olmasa bile önümüzdeki sene
mutlaka. Bu vize muafiyetinin ABD içinde vergi ve sağlık durumları konularında sorunlar
yaratacağı düşünülse de uzmanlar yurtdışından paranın gelmesi açısından bu
sorunları aşma eğiliminde.
Aslında asıl problem vergi kanunları. Vergi
kanunları göçmenlik kanunlarıyla aynı çizgide tasarlanmamış. Diğer bir deyişle
sadece göçmenlik kanunlarına göre Birleşik Devletler’de sekiz aya kadar
kalınabiliyor olmak vergi uygulamalarından muaf olunacağı anlamına gelmiyor.
Hatta bazı uzmanlar uyarıyor. ABD’de yaşayan Kanada vatandaşının vergi
uygulamaları kapsamında sorumlu olabileceği ve tüm dünya gelirinden vergi
vermek zorunda kalabileceği uyarısı da yapılıyor.
Vergi açısından birisinin ABD ikamet sahibi olup
olmadığı ve vergi kanunlarına muhatap olup olmayacağının belirlenmesi problem
teşkil ediyor. Bu sene ABD’de kaldığınız süreyi hesaplayın ve bir önceki yıl
kaldığınız sürenin üçte birini ve ondan bir önceki yılda kalınan sürenin altıda
birini hesaplayın ve şimdi bu rakamları toplayın. Eğer son üç yıl için 120 gün
ve daha fazlası çıkarsa siz o zaman ABD sakini sayılıyor ve mükellef olarak
tanımlanıyorsunuz. Aynı tanımlama ABD’de bir yıl içinde 183 gün ve daha fazla
kalanlar için de geçerli.
O zaman size federal gelirlerin toplanmasından
sorumlu olan Dahili Gelir Hizmetleri (IRS) vergi dairesinden selam var.
Bu yeni oluşturulacak vize ile mesela ABD’de 240
günü geçmeyecek şekilde bir yılda 180 gün rahatça kalabileceksiniz. Bu vize ile
ABD’ye giriş yaptığınızda ve 183 gün ve daha fazla kaldığınızda vergi uygulamaları
açısından aynı ABD vergi mükellefleri gibi değerlendirilecek ve ABD içi ve
dışındaki gelirlerinizden vergi vermek zorunda kalacaksınız.
Vergiden muaf olmak için doldurulması önerilen Yakın
Bağlantı Muafiyeti denen 8840 Formu (Closer Connection Exception) IRS’e
göndermek her zaman işe yaramayabilir. ABD’de vergi yasası çok sert. Ve bazen cüzi
çıkacak bir vergiyi ödememek ya da ödemeyi unutmak karşınıza asıl vergi
miktarının birkaç katı kadar ceza ödemek olarak çıkabilir. Kısacası verginin
kendisi değil ama cezaları çok ağır.
Bir de emlak vergisi var. ABD’de gayrimenkul
sahibi bir Kanadalı hayatını kaybettiğinde yüzde 40’lara varan emlak vergisi
ödemek zorunda kalacak. Bu da malvarlığı olan Kanadalılar için ABD’de daha
fazla vergi anlamına geliyor.
Bitmedi. Bu vergi durumunun bir de Kanada tarafı
var. Bu vizeyi aldın ve 240 güne kadar ABD’de sıcak bir yerde yaşamanın keyfini
sürerken ABD vergi mevzuatlarıyla uğraşıp daha sonra da Kanada Gelir İdaresi
(CRA) ile de başınız ağrıyabilir. Onlarda vergini öde diye diyecek.
Kanada dışında altı aydan daha fazla kalırsanız
eyalet sağlık kapsamından da çıkarılırsınız ve Kanada’da yaşamaya devam
etmedikçe sağlık hizmetleri alamazsınız. ABD’de özel sağlık sigortası
yaptırmalısınız. Bu da ABD’de yaşamaya karar vermenin sağlık sonuçları.
Bu yaz iki ülke arasında hayata geçirilecek
uygulamalardan birisi de sınır geçişlerinde hem giriş hem de çıkış kayıtları eş
zamanlı tutulacak olması. Eskiden bu ülkeler sadece girişleri kayıt altına
alıyordu.
Sonuç olarak emekli olan bir Kanadalının ABD’nin sıcak
devletlerinde yaşama kararı vermesi olacak sonuçların iyi tahlil edilmesini
gerektiriyor. ABD’de yaşanıldığı esnada ne tür vergiler ödenmek zorunda
kalınacak? Kanada’da yaşanılmadığı için kaybedilen sağlık kapsamı konusunda ne
yapılacak? ABD’de nasıl bir sağlık hizmeti nereden temin edilecek?
Dikkat! Sıcak bir ülkede emekliliğin tadını
çıkarmak çok pahalıya mal olabilir.
Murat Kandemir, 20 Aralık 2013
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder