Ontario’da İşçilerin Korunmasına Yönelik Yeni Kanun Yolda

Ontario Eyaleti’nin işverenlerin geçici işçilerden işe alma ücreti istemesini yasaklayan yeni kanun tasarısı Çarşamba günü kamuoyuna açıklandı.

Ontario’nun yeni kanun tasarısı işçi hakları yönünden memnuniyetle karşılandı. Güçlü Bir Ekonomi için Güçlü İşyerleri Yasası (Stronger Workplaces for a Stronger Economy Act) Çalışma Bakanı Jasir Naqvi tarafından tanıtıldı. Yasanın amacı işçileri istihdam bürolarına karşı korumak ve ücretsiz staj ve co-op eğitimi alan öğrencileri korumak.

Yeni yasa işverenleri ve istihdam bürolarını işe alacakları geçici işçilerden özel bilgi içeren şahsi belge ve işe alma ücreti (recruitment fee) almalarını yasaklayacak. Bakıcılar da artık ek işlem ya da işe alma komisyonu ödemeyecekler.

Ontario’da işverenlerin ve özel istihdam bürolarının kayıt altına alınması zorunluluğu bulunmuyor. Mantioba eyaletinde işverenler ve istihdam büroları kayıt altına alınarak maddi zarar gören mevsimlik işçilerin oluşacak zararlarından sorumlu tutulmuş.

Eyalette geçici işçiler daha çok çiftlik, et paketleme işçileri, bakıcılar, vasıfsız eleman ve restoran işlerinde çalışanlardan oluşuyor. Diğer eyaletlerde olduğu gibi Ontario eyaletinde de geçici işçi sayısı hep artmış. 2008’de 91.000 mevsimlik işçi varken bu sayı 2012’de 120.000’e fırlamış durumda.

2009’da çıkan bir kanuna göre işçilerden alınmaması gereken işe alma ücreti halen alınıyor. Ontario’da bu çıkacak olan yeni kanunun da bunu nasıl önleyeceği merak konusu. Zira kanunun bir şeyi yasaklamasının sonrasında uygulanıp uygulanmadığının kontrol edilmesi gerekiyor. Şu an böyle bir kontrol bulunmuyor.

Toronto Bakıcılar Eylem Hareketi (Toronto’s Caregiver Action Centre) adlı bir sivil toplum kuruluşu yabancı ülkelerde bulunan kişilerden Kanada’daki bir iş için işe alma ücretleri alındığına dair bakanlığa şikayet başvurularında bulunmuş bakanlıkta para alış verişinin Kanada dışında gerçekleşmesi sebebiyle davayı kabul etmemişti.

Kanada’ya gelen ya da gelmek isteyen mevsimlik işçilerden aracı simsarlar ve özel istihdam büroları gibi üçüncü kişiler yasa dışı şekilde para istiyorlar. Aracı kurum ve kuruluşların istedikleri para miktarı hayli yüksek olabiliyor.

Yeni yasa tasarısında 10.000 Kanada doları olan ödenmeyen ücretlerin üst sınır miktarı ve geriye yönelik bir yıllık limit kaldırılacak. Böylelikle ne kadar olursa olsun ücretini alamamış işçi son iki yıl için alacağını alabilmek için mahkemeye başvurabilecek.

Tasarı halindeki kanunla işverenler ve istihdam büroları iş ve iş güvenliği kanunları ihlalleri konusunda ortak sorumlu olacaklar. Kanunla özel istihdam bürolarından işçi bulan işveren sayısında azalış olacağı ve işçi ücretleri ödemelerinin sorunsuz olacağı düşünülüyor.

Eyaletin liberal hükümeti 2008’deki Fakirliğe Karşı Strateji politikaları kapsamında ayırdığı 7.5 milyon dolarlık kaynağı 10 milyon dolara çıkarmaya da söz verdi.

Geçici istihdam büroları sayesinde işe yerleştirilen bazı işçiler ücretlerini zamanında alamadıklarından şikayetçiydi. Bazı işlerde bu işçilere piyasa ortalamasından daha az ücret verildiği de saptanmıştı.

Geçen Şubat ayında yayınlanan ve McMaster Üniversitesi ve United Way Toronto adlı sivil toplum kuruluşunun konuyla ilgili yaptığı bir ortak çalışmaya bunu doğrulamıştı. Çalışmaya göre Toronto ve Hamilton bölgesinde çalıştırılan işçilerin yüzde ellisi geçici işlerde çalışıyor ve hiçbir sosyal hak sahibi olmaksızın yaptıkları işe karşılık piyasa ortalamasının altında ücret kazanıyorlar.   

Hükümetin geçici işçilerin haklarını koruyacak bu yasa tasarısı iş çevrelerince memnunlukla karşılandı. İşçi ve göçmen hakları konusunda çalışmalar sürdüren çeşitli sivil toplum kuruluşları yasa tasarısının kabul edilip yürürlüğe girmesini istiyorlar.

Murat Kandemir, 23 Aralık 2013