Kanada Yabancı İşçi Programı İçin Düşünülen Değişiklikler Tartışma Yaratıyor

8 Haziran Cumartesi açıklanan Kanada’nın Geçici Yabancı İşçi Programı, TFWP (Temporary Foreign Worker Program) için düşünülen yeni işyeri denetleme düzenlemesi tartışma yarattı. Yeni düzenleme ile göçmenlik görevlileri herhangi bir emir olmadan Kanada işyerlerini bizzat inceleyebilecek.

Denetleme düzenlemesi Kanada’nın yabancı işçi programında son dönemlerde ortaya çıkan ve TFWP’nin usule aykırı olarak kullanıldığı ve Kanadalıları işinden ettiği tartışmaları sürerken alındı.

Kanada Göçmenlik ve Vatandaşlık Bakanlığı (CIC) tartışmaların büyümesi üzerine TFWP programı üzerinde çalıştıklarını ve bir dizi yeni uygulamanın tasarlandığını açıklamıştı.

Kanada dışından işçi getirmek isteyen Kandalı işverenler önce pozitif iş pazarı fikri, LMO (Labour Market Opinion) almak zorunda, Kanada İnsan Kaynakları ve İş Becerileri Geliştirme Bakanlığı’ndan (HRSDC) alınan LMO ile işveren yurtdışından getireceği işçinin Kanada işgücü pazarına bir etkisinin olmayacağını göstermiş oluyor.

Yeni kurallar ile birlikte HRSDC ve bazı durumlarda CIC artık iş yerlerine izin almadan girebilecek ve işverenin program şartlarına uyup uymadığını tespit edebilecek. HRSDC ve CIC’nin bir iş yerine arama izni olmadan girebilmesi için aşağıdaki üç durumun gerçekleştiğinden şüphelenilmesi yeterli olacak.

İşverenin TFWP şartlarına uymadığından şüphelenilmesi,
İşverenin geçmişte bu şartları ihlal ettiğinin bilinmesi veya
İşverenin program şartlarına uygunluğunun test edilmesi için rastgele seçilmesi

Program için düşünülen değişiklik teklifi Kanada resmi gazetesinde yayınlandı ve görevlilerin “geçici işçinin çalıştığı işyerine girme ve denetleme yetkisine” sahip olacağı ve girilen meskenin özel mülk kapsamında olması halinde giriş izni alınacağı maddesi eklendi. Bu yetki “yabancı işçinin çalışma süresince veya işyeri ile ilişiği kesildikten sonraki 6 yıl içinde herhangi bir zaman” içinde kullanılabilecek.

İşverenin LMO belgesindeki şartlara uymadıkları belirlendiğinde programı ihlal ettikleri düşünülecek ve TFWP programından iki sene yararlanamayacak ve ayrıca CIC’nin web sitesinde programdan yararlanamayacak olan şirketlerin listesinde ismi belirtilecek. Bu şirketler aynı zamanda Federal Nitelikli İşçi (FSTC) ve Federal Nitelikli Eleman Sınıfı (FSW) programında kullanılması için iş teklifi veremeyecek.

Kanada’ya her sene 200.000 yabancı işçi çalışmaya geliyor. Bazı çevreler bu işçi programında hükümetin yem yabancı işçilerin hem de işverenlerin haklarını koruyamadıklarını düşünüyor.

Kanada göçmenlik memurlarının ilgili kurumlardan izin almaksızın işyerlerine girerek denetim yapma hakkının meşruluğu üzerinde tam bir uzlaşı sağlanmış değil.

TFWP programı için düşünülen değişiklikler içinde LMO belgesinin ücretli olması uygulamasının yanı sıra en fazla 4 yıl Kanada’da çalışan yabancı işçinin bir daha Kanada’da çalışabilmesi için son çalıştığı tarihten itibaren 4 yıllık bir süre geçmesi kuralı da diğer değişikliklerden.

Kanada vatandaşı veya göçmeni işçilerin haklarının korunmasında yeterli önlemi almamakla suçlanan hükümet TFWP programını daha da karmaşık hale getiriyor. Yeteri kadar kadroya sahip olmayan CIC’nin görevleri arasına geçici işçi çalıştıran işyerlerini bizzat denetlemek eklendiğinde bunu nasıl başaracağı ve kaynak ayıracağı da ayrı bir merak konusu.

Murat Kandemir, (Member of ICCRC), 18 Haziran 2013