Kanada Ekspres Giriş Sistemi Belirsizliği

Kanada’da ekspres giriş (Express Entry) göçmenlik sistemi için geri sayım başladı. Kanada’nın en büyük göçmenlik programı olan FSW’yi yerinden edecek yeni göçmenlik programı ile ilgili olarak çeşitli sorular alıyorum. Bazılarına cevap vermekte zorlanıyorum.

Elimizde sistemin nasıl işleyeceğine ilişkin teorik bilgiler olsa da göçmen adaylarının nasıl seçileceği ve uygunluk kriterinin nasıl uygulanacağı hala merak konusu.

O zaman önce bildiklerimizden başlayalım. Ekspres giriş sistemi iki aşamadan oluşacak. Belirlenen adayların hızlı bir şekilde göçmenlik başvurusunun işleme alınacağı hızlı geçiş sisteminde ilk adımında göçmen adayı çevirim içi olarak hazırlanacak bir sisteme giriş yapacak. Sisteme ilk başvuruyu yapan tüm adaylar böylelikle bir havuz içinde toplanmış olacak. Havuz içindeki adaylar sınıflandırılacak ve seçilmeyi bekleyecek. Sonra da uygun görülen adaylar göçmenlik başvurusu yapacak.

Kanada’ya göçmenlik müracaatı yapmak isteyen adaylar bunun için bir işveren tarafından seçilmek amacıyla kendilerinin –deyim yerindeyse- pazarlamasını yapacak. Uygun görülen adaylar mevcut federal göçmenlik programlarından birisi altında daimi ikamet başvurusu yapabilecek.

Seçilen adayların göçmenlik işlemlerinin en çok altı ay süreceği iddia ediliyor. Ki bu süre bu zamana kadar Kanada göçmenlik programları açısından oldukça makul bir süre.

Ekspres giriş sistemi teorik olarak kulağa güzel geliyor. Kanada’da başarı şansı yüksek meslek sahibi yabancı kalifiye kişilerin ülkeye getirilmesinin amaçlanması çok yerinde. Bu herhangi bir kalifiye işgören göçmenlik programından beklenecek bir amaç. Kanada özellikle son yıllarda bu konuda oldukça sıkıntı yaşadı.

Program hakkında bilinenleri söyledik. Şimdi bilmediklerimizden bahsedelim.

Ekspres geçiş sisteminde adayların sınıflandırılacağı ve uygun görülenlerin seçileceği söyleniyor. Peki nasıl? Hangi süreçte göçmen adayı Kanada’ya uygun görülecek ve kendisinden göçmenlik başvurusu yapması istenecek? Elimizde bu konuda somut bir bilgi yok. Ocak ayında başlayacağı duyurulan sistemin nasıl göçmenleri sınıflandıracağı ve ‘şanslı’ olanları seçeceği hakkında elle tutulur hiçbir bilgi yok.

Havuzdaki insanların seçilmesinin dışında hangi aralıklarla seçim yapılacağı ve toplamda kaç kişi seçileceği de bilinmiyor. Mesela 2014 yılındaki federal nitelikli işgören sınıfı için elli farklı meslekten toplamda 25.500 kişinin alacağı duyurulmuştu. Ekspres giriş için bu tür bilgiler kamuoyuna verilmedi.

Son olarak ekspres giriş sisteminin Kanada Tecrübe Sınıfı (CEC) gibi diğer federal göçmenlik programlarını nasıl etkileyeceği de merak konusu. Mesela CEC’ye uygun olan bir adayın ekspres giriş sistemine kayıt olması mı gerekiyor?

Eski göçmenlik sisteminde (FSW) başvuran kişiler program kriterlerine “uygundur-değildir” şeklinde değerlendiriliyordu. 100 üzerinden 67 puan almak ve diğer şartları yerine getirmek program için ‘uygun’ olmaya yetiyordu. Oysa şimdiki sistemde havuzda bulunan ve Kanada’ya göçmek isteyen adaylar birbirleriyle yarışacak. Bu durumda mesela henüz okulu bitirmiş olanlar ya da fazla iş tecrübesi olmayanlar nasıl etkilenecek? Kanada’da üniversite okuyan ve okulu bitirdikten sonra CEC programı altında başvurmayı planlayan öğrencilerin akıbeti ne olacak?

Henüz sınıflandırmanın nasıl yapılacağını bilmediğimiz için kimin ‘seçilmeyi hak edeceğini’ kimin seçilmeyeceğini bilemiyoruz. Eğer CEC programı kaldırılırsa ya da Kanada’da mezun olan yabancı öğrenciler için farklı bir yol bulunmazsa yeni okul bitiren ve iş tecrübelerinin olmayan yabancı mezunlar göçmenliğe nasıl geçiş yapacaklar?

Soru çok. Buradaki tüm sorulara şimdilik cevap yok. Sadece bekleyeceğiz.

Murat Kandemir, 28 Kasım 2014