Kanada’nın Kalifiye İşçi Sorunu

Düşen doğum oranı yüzünden istediği nüfus artışını yakalayamayan Kanada ihtiyacını hissettiği nitelikli elemanı nasıl bulacak?

Kanada Vatandaşlık ve Göçmenlik Bakanı Chris Alexander’ın geçen ay Vancouver’de bir toplantıda küçük bir guruba yaptığı konuşmasında Kanada’nın doğum oranının düştüğünü ve nüfusun artık yeteri kadar çalışacak iş gücüne sahip olmadığını söyleyerek göçmenliğin Kanada ekonomisindeki önemine dikkat çekti.

“Vancouver’de size göçmenliğin Kanada’nın en önemli politikası olduğunu söylememe gerek yok. Bu ekonomimizin geleceği sorunu”  

Kanada doğum oranları diğer gelişmiş ülkelerde olduğu gibi hızla düşüyor. Kanada İstatistik Enstitüsü’nün verilerine göre 2011’de doğum oranı kadın başına 1.61’e düşmüş. İstatistik uzmanları bir toplumun kendi nüfusunu sürdürebilmesi için kadın başına en az 2.1 doğum oranı olması gerektiğini belirtiyorlar.  

Kanada 2.1 doğum oranına 70’li yıllardan beri hiç ulaşamadı. Yani oran çok tehlikeli düzeyde.

Uluslararası ticaret, altyapı inşaat, enerji ve diğer doğal gaz gibi ağır işgücü gerektiren endüstriler odaklı ekonomisi ile Kanada eksikliğini hissettiği iş gücünü temin edecek bir göçmenlik sistemine şiddetle ihtiyaç duyuyor.

Bakanın da teyit ettiği gibi Kanada ekonomisinin talep ettiği iş gücünü karşılayacak kadar insana sahip değil. Yurtdışından gelerek işgücüne katılmak isteyen ve Kanada toplumuna adapte olmak isteyen kişilere ihtiyaç var.

Bakan Chris Alexander’e göre çözüm işverenlerden geçiyor. Kanada federal göçmenlik politikası ile arzu ettiği işçileri buraya getirecekse bu işçi isteyenlerin ne tür kalifiye işçilere ihtiyacı olduğundan emin olması ile mümkün olacaktır.

Kanada göçmenlik programları –özellikle federal nitelikli eleman programı (FSW)– birçok düzenlemeden geçti ve artık eskiye oranla daha da zorlaştırılmış durumda. Zorlaştırılmasının kendi içinde tutarlı sebepleri olabilir. Mesela puan sisteminin uygulandığı FSW’de eskiden adaylar İngilizce/Fransızca dilbilgisi olmasa da minimum olan 67 puana ulaştığında göçmenlik başvurusu yapabiliyorlardı. Şimdi ise adaylar hem İngilizce’den minimum seviye de puan almak hem de dil seviyesini belgelemek durumunda.

Bir taraftan katılaştırılmış ve çok seçici bir göçmenlik programı diğer taraftan Kanada’nın bazı endüstrilerde kalifiye eleman açlığını fazlasıyla hissetmesi. Bu nasıl bir çelişki?

İşçi ihtiyacı var diye göçmenlik programlarını esnek haline getirilemiyor. Kanada’da bazı firmaların yurtiçinde Kanada vatandaşı veya göçmeni işçi arayışına gitmeden yurtdışından eleman getirmesi ve bazı Kanada vatandaşlarının işinden olması yüzünden Kanada Göçmenlik Bakanlığı’nın başı ağrımıştı.

Bakanlık açıklama yapmak zorunda kalmıştı. Yurtiçinde işçi arayan Kanadalı firmalar önce Kanada’da işçi arayacaklar.    

Kanada bu terazinin kefelerini nasıl düzene koyacak? İşçi isteyen Kanadalı işverenlerin sıkıntısını giderecek ve aynı zamanda Kanada’da çalışan kişilerin yurtdışından getirilen işçiler yüzünden işini kaybetmemesini nasıl sağlayacak?

Önemli sorunlar bunlar.

Kanada Göçmenlik Bakanlığı konu ile ilgili çalışıyor. Geçici ve daimi işçi konusunu yakından takip edeceğiz.  

Murat Kandemir, (Member of ICCRC) 1 Kasım 2013