Bugünkü yazımızda Kanada ekspres giriş sistemi altında
verilen eğitim değerlendirme raporu (ECA) ve adayın birden fazla lisans
derecesine sahip olması durumunda nasıl eğitim puanı alacağını inceleyeceğiz.
Bildiğiniz gibi kısa adı ECA olan eğitim denklik
raporu Kanada göçmenliğine başvuracak adaylardan istenen en temel belgelerden
birisidir. Kanada’ya göç etmek için ekspres giriş (express entry) sistemine
kayıt yaptıracak göçmen adayı Kanada dışında edindiği eğitimin denkliğini yine Kanada’da
bir kuruluştan alacağı ECA raporu ile sağlayacaktır.
ECA raporunu Kanada Vatandaşlık ve Göçmenlik Bakanlığı
(CIC) tarafından akredite olmuş kuruluşlar verebiliyor. Alınan ECA raporunun
CIC nezdinde beş sene geçerliliği var.
ECA Düzenleyen Akredite Kuruluşlar
Herkes sadece dört yıllık lisans ve iki yıllık yüksek
lisans yapmaz. Bazı ülkelerde lisans ve yüksek lisans eğitimleri bizim
ülkemizdekine göre değişiklik gösterir. Birden fazla lisans ve yüksek lisans
eğitimleri ve farklı süreleri ekspres giriş sisteminde nasıl gösterilecek? Bu
gibi karışık durumları anlamak için öncelikle size verilen eğitim değerlendirme
raporunun detaylarını iyi okumak gerekir. Önce şunu tekrar hatırlatalım. Eğitim
değerlendirme raporu göçmen adayının bitirdiği en yüksek eğitim seviyesinin
denkliğini tespit etmek için verilir.
Eğitim değerlendirme raporları üç farklı kurum
tarafından veriliyor. Son iki kurum doktorlar ve eczacılara özel. Örneğin bunlardan
birisi ve en popüler olan WES’in (World Education Services) verdiği raporlara
baktığımızda raporun üstünde Kanada denklik özetine (Canadian equivalency
summary) kısmına dikkat etmek gerekiyor. Bu özet cümle başvuran kişinin
eğitiminin değerlendirme analizinden oluşuyor. Özet bulgusu detaylı analizden
önce geliyor. Tüm lisans ve/veya benzeri dereceler değerlendirilmişse Kanada
denklik rapor özeti, edinilen en yüksek eğitim derecesine işaret edecektir.
Yüksek lisans derecesi sahibi göçmen adayı olarak belgede
yüksek lisans denkliği görmek istiyor fakat sadece lisans denkliği görüyorsanız
bir şeylerin yanlış olduğunu anlamalısınız. Eğer eğitiminiz listedeki “birisi
en az üç yıllık iki ya da daha fazla lisans derecesi” ise bu eğitim denklik
raporunda görünmeyebilir. WES raporunda Kanada denklik özeti kısmının altında
her bir lisans/diploma derecesinin denklik analizi kısmı yer alır. Buraya özel
dikkat göstermek gerekir.
Kurum statüsü (Institution status) denilen yerde
adayın eğitim aldığı kurumun tanınmış (recognized) ya da tanınmamış
(non-recognized) olup olmadığına bakın. Eğer ECA raporu adı geçen kurumu
tanımamışsa muhtemelen bu kurum Kanada Göçmenlik Bakanlığı (CIC) tarafından da
tanınmayacaktır. ECA raporunuzda tanınmamış bir eğitim dereceniz varsa bunu
ECA’yı düzenleyen kuruma sormak daha mantıklı olacaktır. Eğer göçmenlik
adayının edindiği en yüksek eğitim tanınmamış bir okuldan alınmışsa bu derece
ve/veya diplomalar ECA’nın Kanada denklik özeti kısmında ‘Tanınmayan’
statüsüyle özellikle belirtilecektir.
Kanada denklik (Canadian equivalency) ibaresinin
bulunduğu cümleye de dikkat etmek gerekiyor. Buradaki cümle eğer “Lisans derecesi
(‘X’ yıl)” şeklinde yazılmışsa WES, lisans eğitimini tanımış demektir. Örneğin
“Yüksek lisans derecesi (Master’s degree), kazanılmış doktora (Earned
doctorate) ya da Diploma (‘X’ kadar yıllık) vs. ya da bazen “Lisans ve yüksek
lisans” (Bachelor’s and master’s degree) gibi dereceleri kombine olarak
belirtir. Fakat Kanada denklik ibaresinde belirtilen derecenin yanında yıl
sayısı varsa (‘X’ senelik eğitim vs.) bu derece tam bir derece ya da sertifika
olarak sayılmamaktadır ve bunu da deklere edemezsiniz.
Bazı adaylar ya da danışmanlar eğitim derecelerini
yanlış okuyorlar ve sisteme giriyorlar.
Eğer sunulan eğitim evrakları adayın yüksek lisans bitirdiğini gösterse
de Kanada denklik kısmında da yüksek lisans ibaresi olmasına dikkat
edilmelidir. Hem lisans hem de yüksek lisans derecesi sunan fakat sadece lisans
derecesi tanınmış ve yüksek lisans derecesi tanınmamış adaylar bitirdikleri en
yüksek dereceyi “yüksek lisans” ya da “birisi en az üç yıllık iki yada daha
fazla lisans derecesi” olarak belirtemezler. WES bu durumda verdiği ECA raporunda
adayın yüksek lisans derecesini tanımamış sadece lisans derecesini tanımıştır.
Ekspres giriş sistemine giriş yapılırken eğitim
seviyesi yanlış girilmemelidir. Yanlışlıkla fazla girilen eğitim seviyesi
adayın alacağı kapsamlı sınıflandırma sistemi (CRS) puanının olması gerekenden
yüksek çıkmasına sebep olacaktır. Eğer aday yapılan göçmenlik çekilişinde kabul
edilir ve kendisine davetiye (ITA) gönderilirse adayın puanına bakılarak işlem
yapılır. Eğer adayın yanlış girilen eğitim puanı tekrar hesaplandıktan sonra alması
gereken CSR puanı göçmenlik bakanlığının çekiliş için belirlediği minimum
puanın üstündeyse ITA kabul edilir fakat belge üzerinde gerekli düzeltme yapılır.
Eğer adayın düzeltilmiş eğitim puanı minimum eşik puanın altında ise adaya
yapılan ITA aday tarafından reddedilmelidir.
Adayın eğitim seviyesi belirlenirken çok hatalar
yapılır. Tüm dünyada diploma, lisans ve yüksek lisans programlarının süreleri
değişkenlik gösterdiği için adayın Türkiye’de aldığı en yüksek eğitim
seviyesini Kanada’ya aktarmada dikkat etmek gerekiyor. Bence verilecek en
mantıklı tavsiye şu olmalıdır. Önce adayın ilk derecesi deklere edilir ve sonra
gelen derece(ler) olduğunda “birisi en az üç yıl ya da daha fazla süre olmak
üzere iki ya da daha fazla sertifika, diploma veya derece” (two or more
certificates, diplomas, or degrees, one for a program of three or more years)
kısmı seçilir.
Ekspres giriş sisteminde adayın alacağı eğitim ve
puanları aşağıdaki tabloda verilmiştir.
|
Eğitim Seviyesi
|
Evli
Maksimum 140 puan
|
Bekar
Maksimum 150 puan
|
|
Lise diploması yok
|
0
|
0
|
|
Lise diploması
|
28
|
30
|
|
Üniversite, yüksekokul, teknik
okul ya da bir enstitüden alınan bir senelik derece, diploma ya da sertifika eğitimi
|
84
|
90
|
|
Üniversite, yüksekokul,
teknik okul ya da bir enstitüden alınan iki senelik eğitim
|
91
|
98
|
|
Lisans derecesi VEYA üniversite,
yüksekokul, teknik okul ya da bir enstitüden alınan üç yıl ya da daha fazla süreli
program
|
112
|
120
|
|
Birisi en az üç yıl ya da
daha fazla süreli olmak üzere iki ya da daha fazla sertifika, diploma veya
derece seviyesi
|
119
|
128
|
|
Yüksek lisans derecesi
VEYA profesyonel meslek örgütü tarafından regüle edilen bir meslekte çalışmak
için alınan profesyonel lisans derecesi (Profesyonel derece lisans programları:
tıp, veterinerlik, diş hekimliği, optimetri, hukuk, kayropraktik ya da
eczacılık)
|
126
|
135
|
|
Doktora eğitimi (Ph.D.)
|
140
|
150
|
Murat Kandemir, 17 Aralık 2015
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder