Kanada Diaspora Ülkesi Olmanın Avantajını Kullanmalı

Kanada iş çevreleri ülkede yaşayan göçmenlerin hünerlerinden etkin olarak faydalanamazsa küresel ekonomik ilerleme yarışında geri kalacak.

Nüfusu artan ve dünyanın en çok kültürlü toplumu olmaya aday Kanada yurtdışı ticaret ve ihraç faaliyetlerinde aynı çeşitliliği gösteremiyor. Koskoca ülkenin en büyük ticaret partneri hala sadece Amerika Birleşik Devletleri. 

Kanada’ya Asya ve Latin Amerika ülkelerinden gelen göçmen sayısı her geçen gün daha da artmakta fakat sadece Çin ve Hindistan Kanada’nın dış ticaretinin arttığı ülkelerden.

Dış ticaret yelpazesinin farklı ülkelerde oluşturulamamasının sebeplerinden birisi de ülkeye gelen göçmenlerin ekonomiye entegre edilememesi. Çok kültürlülük Kanada’nın en güçlü yanlarından birisi fakat bu etnik çeşitliliği ekonomiye kazandıramaması büyük talihsizlik.

Küresel ekonomik ilerleme için diaspora bağlantılarını kullanmak büyük önem arz ediyor. Bu konuda yapılan bir çalışma yapıldı. Toronto Üniversitesi’nden Matthew Mendelson ve Serene Tan tarafından Diaspora Nation adıyla yayınlanan bu çalışma Kanada iş çevrelerinin önümüzdeki yıllarda özellikle Brezilya, Çin, Hindistan ve Filipinler gibi gelişen ekonomilerle entegrasyonu sağlamak zorunda kalacağına dikkat çekiyor. Rapora göre Kanada kendi bünyesindeki yetenekli ve mesleki tecrübe sahibi uzman göçmenleri kullanamazsa küresel ekonomik yarışında çok geri kalacak.

Göçmenliğin yapısı da değişiyor. Eskiden göçmenler yeni bir ülkeye yerleşirler ve anavatanlarıyla yılda bir defa ziyaret etme şeklinde ilişki kurarlardı. Şimdi dünyanın küçüldüğü ve insanların farklı ulusal kimliklerle dünyayı dolaştığı ve birden çok ülkeyle bağlantı kurabildiği bir zamanda yaşıyoruz.

Kanadalılar dünyadaki nitelikli ve mesleki beceri sahibi insanların yaşamayı seçtiği ülke olmaktan gurur duymayı bırakıp küresel pazarda ülkeyi daha ileri taşıyacak kendi göçmen kaynağını kullanma yolunu bulmalı. Göçmenlerin bulmak istediği ekonomik fırsatları ülke olarak sağlamak mecburiyetinde çünkü dünyada göçmen isteyen diğer ülkelerde yeni göçmenler için cazip fırsatlar sunuyor.

Diaspora çeşitliliği kültürel bilgi ve Kanada’nın sınırları ötesindeki toplumlar ve ekonomilerle bağlantıları ile birlikte sosyal ve ekonomik güç olarak karşımıza çıkıyor. Kanadalılar etnik çeşitliliği sayesinde dünyanın tüm köşelerine derinden bağlı.

Diaspora kültürler bağlantı sağlar. Bilgiyi kolayca sirküle edebilirler. Daha önce hiç olmayan kültürel bilgi birikimi sağlarlar ve güven ile derin sosyal sermayenin oluşmasını sağlarlar.

Bilgileri sayesinde işlem maliyetleri düşebilir ve yeni pazarlara girmek ve yeni ortaklıklar oluşturmak için harcanacak zamanda tasarrufa sağlayabilirler. İnsanları, fikirleri ve karşılıklı anlayışı birbirine bağlarlar.

Kanadalılar bu faydaların aslında farkında. Toronto’da düzenlenen Uluslararası Hindistan Film Başarı Ödülleri veya Afrika Moda Haftası etkinlikleri Kanada diasporasının kültürel ve ekonomik fırsatları sağladığının bir işareti.

Kültürel zenginlik, uluslararası tecrübe ve göçmenlerin küresel bağlantılarının değerini yeterince takdir edemeyen Kanada hem kendi göçmenlerini hem de tüm Kanada’yı hayal kırıklığına uğratıyor.

Özel sektör etno kültürel ticaret odalarıyla, profesyonel göçmen sivil toplum kuruluşlarıyla ve göçmen kaynak gruplarıyla, yüksek öğretim öğrenci birlikleriyle ilişkisini geliştirebilir. Tüm bu bağlantılar gelişmekte olan pazarları daha iyi değerlendirebilme şansı verebilir. Başarılı firmalar zaten bunu yapıyor.

Özel sektörün değil de devletin de sorumluluğu bulunuyor bu konuda. Yıllar öncesinde tasarlanan ve hala kullanımda olan güncellenmemiş kurallar ve yasaların potansiyele ulaşmaya engel olmasına izin vermemeliyiz.

Kanada için öğrenci ve iş vizeleri zor veriliyor. Küçük ve orta ölçekli işletmeler yeni pazarlara açılmak lüksüne sahip olamayabiliyor. Kanada’ya gelen göçmenlerin uymak zorunda olduğu ve gerçekçi olmayan ikamet zorunluluğu kuralı bu göçmenlerin iş seyahatleri yapmasına engel oluyor. Küresel iş fırsatlarını Kanada’nın lehine çevirebilmek için aşılması gereken çok engel var.

Liste uzun. Kanada kendi bünyesindeki diaspora bağlantılarını geliştirmeyi öncelikli politika olarak belirlerse tüm bu kural ve düzenlemelerin kasıtsız negatif sonuçları daha iyi görülecektir.

Murat Kandemir, (Member of ICCRC), 12 Ekim 2013