Ottawa’nın Yeni Kuralları Anne-Baba Sponsorluğunu Zorlaştırdı

Kanada’da yaşayan göçmenlerin hemen hepsi aile büyüklerini ülkeye getirmek isterken Ottawa tekrar açtığı anne-baba göçmenlik programına (PGP) kota koydu ve başvuruyu eskisinden daha pahalı hale getirdi.

Anne-babalarıyla ve diğer aile büyükleriyle Kanada’da birlikte yaşamak isteyen göçmenlerin bu arzularını elde etmesi Ottawa’nın yeni kurallarıyla hayal gibi görünüyor.

Federal hükümet son iki yıldır durdurulan anne-baba ve aile büyükleri göçmenlik programını bu ay yeni kriterlerle tekrar açtı. Yeni açılan bu program eskisine göre oldukça sıkı koşullar içeriyor. Artık PGP başvuru sayısı her yıl 5000 ile sınırlandırıldı ve programa başvurabilmek için adayın sahip olması gereken daha zor maddi şartlar var.

Kısacası aile büyüklerini Kanada’ya göçmen olarak getirmek özellikle yeni göçmenlerin büyük çoğunluğu ve düşük gelir sahibi göçmenlerin hepsi için imkânsız.

Programa uygunluk kriterinin bu kadar zorlaştırılması federal hükümetin göçmenlik öncelikleri hakkında bir fikir vermelidir. Ekonomik sınıf olarak sayılmayan, çalışmayacağına kesin olarak bakılan ve sağlık hizmetlerine ve eyalet sosyal hizmetleri açısından devlete yük getireceği düşünülen kişilerin Kanada’ya gelmesi hem sayı bakımından kontrol edilecek hem de onları getirecek kişilerin maddi yönden iyi durumda olması şart olacak.

Yeni kurallarla birlikte aile büyüğünü Kanada’ya getirecek kişiler onların masraflarını da yüklenmiş olacak. Sponsorluk sorumluluğu 10 yıldan 20 yıla çıkarılarak anne-babaların bu süre zarfında tüm temel ihtiyaçlarından onları sponsor edenler sorumlu olacak. Sponsor edenlerin maddi gücü yerinde olanlarından seçilmesinin de sebebi bu. Kanada’ya sponsor edilen anne-baba eyalet sosyal hizmet parasına 20 yıl süreyle başvuramayacak.

Federal hükümet anne-baba ve diğer aile büyüklerinin sağlık bakım ve eyaletlerin sosyal yardım sistemine yük olup devlet yardımı alacağına ve devlet evlerinde kalarak hükümete ağır yük olacağına hem kendisi inanmış hem de halkı inandırmış görünüyor. Bu iddiaların gerçek olduğuna dair herhangi bir kanıt yok. Yaşlı insanların hükümete ekonomik yük getireceği inancı somut bilgi yerine varsayımlara dayanıyor.

Kanada’da göçmenlere hizmet veren Ontario Göçmen Hizmetleri Dernekleri Konseyi’ne (OCASI) göre göçmen anne-babaların Kanada sağlık sistemi üzerine yük olacağına ilişkin herhangi bir kanıt bulunmamakta. Bazı anne-baba ve dede-nineler Kanada’da sosyal yardım alırken bunların büyük çoğunluğu çocukları tarafından bakılıyor.

Anne-baba sponsorluğunun ekonomik anlamı da hükümetin gördüğünden daha farklı. Anne-baba sponsorluğu demek Kanadalı göçmenlerin Kanada içinde kazandıkları gelirlerinin ülke içinde kalması demek. Kanada’ya sponsor edilen anne-babalar gelirken malvarlıklarını da beraberinde getiriyorlar. Bazı ebeveynler ise Kanada’da çalışmaya devam ediyorlar. Dalhousie araştırmasına göre anne-baba veya dede-ninelerin yüzde 40’ı ülkeye geldikten sonra iş bulup çalışmaya başlamış ve yüzde 30’u da evde bakıcılık yaparak geçimlerini sağlamış.

Ayrıca aile büyüklerinin göçmen olarak Kanada’ya gelmesi anne-babası kendi ülkesindeyken onlara gönderilecek paranın da ülkede kalması anlamına gelmez mi?

Anne ve babaların durumunu maddi olarak konuşmak ve göçmenlik amaçlarını ekonomik olarak değerlendirmek de neden? Aile birleşimlerinin öncelikli değerlendirilmesi gereken bir konu olduğu göçmenlik bakanlığınca kabul edilmesine rağmen anne-baba sponsorluğu konusuna insani değil de ekonomik olarak yaklaşmak da neyin nesi?

Geniş perspektiften baktığımızda anne-babalar çocukları için kıymetli aile desteği anlamına geliyor. Aile büyükleri Kanadalı çocuklarına psikolojik ve duygusal desteğin yanı sıra torunlarının büyütülmesine de yardımcı oluyorlar. Tüm aile bireyleri bir arada olan göçmenler kendilerini tam hissediyorlar.

Bu sene tekrar açılan PGP programı dar gelirli aileler için imkansız hale getirildi. Bu konuyla ilgili eleştiriler dar gelirli ailelerin bu durumla birlikte aile desteği almalarına engel olacağı yönünde. Halbuki dar gelirli bir ailenin çocuklarına bakan aile büyükleri olması karı ve kocanın rahatça çalışması demek. Maddi durumları sebebiyle PGP programına başvuramayan dar gelirli göçmenler yine aynı şekilde maddi durumları sebebiyle anne-babaları için Kanada’da uzun süre kalabilmelerine olanak sağlayan süper vizeye de başvuramıyorlar.

Anne-baba sponsorluğu göçmenlerin sosyal entegrasyonları için çok önemli. Göçmenliği geçici işçilerin ülkeye gelmesi olarak gören Avrupa ülkelerinin aksine Kanada’nın entegrasyonda başarısı yeni gelen göçmenlerin daimi ikameti ve ekonomik ve sosyal açıdan istikrarlı hayatlarının teminat alınmasına bağlı. Aile birleşiminin önündeki engeller göçmenlerin kendi ülkesi ile Kanada arasında kalmasına sebep olmaktadır. Anne-baba sponsorluğunun zorlaştırılması göçmenlerin tüm kaynaklarını ve zamanlarını Kanada’da bir yaşam kurmaya ayıramamaları anlamına da gelir.

Anne-baba ve diğer aile büyükleri sponsorluk programına sıkı kriterler koymak makro anlamda ülke için bazı tasarruflar sağlayabilir fakat göçmen topluluklarının ülke içinde sosyal ve ekonomik istikrarında risk oluşturacaktır. Kanada’ya göç etmiş insanlar aileleri tarafından yetiştirilmiş ve aldıkları eğitimleri ve mesleki becerileri Kanada’da iktisadi hayatta kullanan kişilerdir. Gelen göçmenler birilerinin kızları veya oğullarıdır. Onları kabul etmek onların anne-babalarını da kabul etmek anlamına gelmelidir.

Murat Kandemir, 30 Ocak 2014