Kanada’da Siyasi Sığınma Başvurularında Yarı yarıya Düşüş

Yapılan bir analiz mülteci davalarında karar vericiler arasında tutarsızlığa işaret etti. Bir duruşma hakemi davaları bolca kabul ediyor başkası tüm davaları reddediyor.

Siyasetin seçtiği görevliler yerine artık devlet memurlarının mülteci davalarında karar vermesi gibi Göçmenlik ve Mülteci Kurulu’nda (IRB) yapılan yapısal değişiklikler mülteci belirleme sürecine adalet getiremedi. Bir memur her siyasi iltica başvurusunu cömertçe kabul ederken başka bir memur önüne gelen tüm başvuruları acımasıza reddediyor.

Analizi gerçekleştiren York Üniversitesi Osgoode Hall Hukuk Fakültesi tarafından geçen sene siyasi sığınma talepleri davalarında verilen tüm kararlar incelendiğinde memur hakemler tarafından verilen kararların mahkeme başlamadan tahmin edilebildiğini ortaya çıkardı.

İltica duruşmalarında davaların etraflıca incelenmeden bu kadar kolay şekilde karar verilmesinin bazı durumlarda ölüm ve yaşam kararı olabileceğini ve siyasi devlet koruması ihtiyacı olan birinin ret kararı sonrası ülkesine gönderildiğinde hayatının tehlikeye girebileceği unutulmamalı.

Harper hükümeti Kanada’nın mülteci belirleme sistemini değiştirmiş ve mülteci davalarında karar vermek üzere devlet tarafından atanan hakimlerin yerini duruşma hakemliği yapacak devlet görevlilerini işe alınmıştı.

Yeni sistemde de iltica davaları kabul oranları yüksek fakat mahkeme hakemleri arasındaki oranlar çok farklı.

Sadece birkaç davaya bakan bazı hakemlerin dava kabul oranı yüzde yüz iken analizde daha çok yirmi ve daha fazla davaya bakan hakemlerin kararları üzerine yoğunlaşıldı

Eski sistemde davaları seyrek kabul eden IRB üyelerinden Montreal’deki Sylvie Roy gördüğü 23 davanın hepsini reddetti. Öte yandan Toronto’dan Edward Robinson’da gördüğü 93 davanın yüzde 6,5’ini kabul etti.

En yüksek kabul oranı Toronto’dan Shamash Alidina oldu ve gördüğü 30 davanın yüzde 80’ini kabul etti ve onu gördüğü 98 davanın yüzde 78,6’sını kabul eden Kevin Fainbloom takip etti.

Yeni sistemde ise en az kabul oranı rekoru Montreal’den, gördüğü 50 davanın yüzde 16’sını kabul eden Stephane Morin’e ait. Toronto’dan Brenda Lloyd’ta gördüğü 73 davanın yüzde 20.5’ini kabul etti. Mülteci duruşmalarında en yüksek kabul oranı da yine Toronto’dan Christopher Marcinkiewicz’e ait. İncelediği 85 davanın yüzde 89,4’ünü kabul eden Marcinkiewicz’i gördüğü 25 davanın yüzde 88’ini kabul eden Maria Vega izliyor.

İnsan hakları ve yasal prosüdür konularında aynı üniversitede ders veren Doçent Sean Rehaag sistemin iyileşmediğini düşünüyor.

Siyasi mülteci başvuruları 2013 yılında da düşük çıktı. 2013’te Kanada’da yapılan siyasi sığınmacı başvurusu 10.000 düzeyinde kaldı. Bu sayı 2012’de iki katıydı. Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği Ofisi (UNHCR) tarafından açıklanan bilgilere göre siyasi sığınma başvuruları 2008’den sonra düşüş trendine geçti. 2008’de 34.822 kişi sığınma başvurusu yaparken bu sayı 2009’da 34.047, 2010’da ise 22.624 olarak açıklandı.

Kanada’da 2008’den sonra siyasi sığınmacı belirleme sisteminde çeşitli revizyonlar yapıldı. Bu değişiklikler neticesinde 2008’den bu yana hem siyasi sığınmacı başvuru sayısı hem de kabul oranları oldukça düştü.

Murat Kandemir29 Nisan 2014